Cine
Parasite como mostra do constante crecemento do cinema surcoreano

O cinema surcoreano é relativamente descoñecido. Corea do Sur é un dos poucos países que se mantivo á marxe da industria cinematográfica norteamericana. Ata 1987, cando se distribuiu Fatal Attraction de Adrian Lyne. Por este motivo, os seus filmes mantéñense lonxe dos estereotipos e a forma de dirixir hollywoodiense, conformando un estilo propio. A pesar de contar cunha “idade de ouro”, a súa industria non vai coñecer unha auténtica revolución ata a década de 1980, coa aparición da coñecida como New Wave coreana, liderada por directores como Park Kwang-su e Jang Sun-woo, que aproveitaron a chegada da democracia para tratar temas que eran tabú durante a época da ditadura militar.

A New Wave (á que se refiren tamén como Hallyuwood, sendo Hallyu o “flow de corea”) non gañou prestixio a nivel internacional ata finais da década dos 90, especialmente con Oldboy (2003), a película de Chan-Wook Park que gañou o Gran Premio do Xurado do Festival de Cannes. Outros directores a destacar dentro do nacemento do blockbuster surcoreano son Kang Je-gyu ou, por suposto, o propio Bong Joon-ho.

Bong Joon-ho firma unha obra que escapa de calquera etiqueta ou categorización. Os seus ingredientes son o drama, o humor negro e a crítica social. Xuntos, conforman unha peza que ademáis de acercarse ao gran público, incitan á reflexión. Algo para nada sinxelo. Ditos ingredientes, ben mesturados, logran gran éxito: Palma de Ouro no Festival de Cannes e Mellor película do Festival de Sidney. Ademáis, é a película mellor valorada da última década en Letterboxd.

A película comeza cun símbolo: a entrega dun Gonshi —coñecida como a rocha dos eruditos— á familia. Esta rocha representa o desexo de riqueza da familia, de saír desa situación e, polo tanto, o inicio dun cambio. En Parasite cóntasenos a historia da familia de Ki-taek. Vense obrigados a vivir nun semi—soto, algo moi común nas familias máis pobres de Corea do Sur. Ao toparse todos os membros da familia en paro, non teñen outra saída que traballar montando caixas de cartón para unha pizzería. Para saír desta situación, o fillo consegue que un amigo lle recomende para dar clases particulares de inglés á filla dunha familia rica, a familia Park.

A película de Bong Joon-ho é, sobre todo, un alegato da loita de clases”

A decimocuarta película de Bong Joon-ho é, sobre todo, un alegato sobre a loita de clases. Hai unha confrontación social. Mentres que a familia protagonista se envolve en suciedade, é obrigada a vestir roupa vella e loitar incluso por ter internet, a familia Park disfruta dunha vida chea de privilexios e de vicios burgueses. Esta fenda social non se representa tan só pola vestimenta e a falta de estudios e diñeiro, senón que as vivendas a amosan dunha forma máis literal: a familia de Ki-taek vive baixo terra, mentres que a casa da familia Park atópase no alto dunha colina. Este feito non é meramente anecdótico, senón que ten un gran peso simbólico na historia, convertendo as casas noutro protagonista máis. Cando vemos unha gran tormenta, o que para o barrio pobre supón a inundación das súas vivendas e a pérdida das súas posesións, na familia Park vívese como unha aventura: o seu fillo decide durmir no xardín, amparado por un tipi.

Nun dos múltiples xiros de guión, cando a familia xa se “parasitou” nos Park, descobren que hai un home vivindo no soto. Isto é a parte máis dura da trama, na que as dúas familias implicadas se ven obrigadas a loitar ata a morte pola supervivencia. A súa perduración por ter a posibilidade de vivir a costa da familia Park. Isto é o único que lles fica: vivir coma servos dunha familia rica, xa que o verdadeiro ascenso social é inoperable.

O director vén para recordarnos que a arte debe ser subversiva ou, polo menos, reflexiva”

O filme amosa como a loita por unha vida máis digna non fai outra cousa que provocar problemas dentro da propia clase e alonxarse da auténtica loita. Á súa vez, é onde o director demostra máis intelixencia: non mostra ningún tipo de desdén cara a unha familia ou outra, senón que ambas actúan nun espectro de grises. E é que a realidade é así, ninguén actúa sempre correctamente nin ao contrario. O director deixa que sexa o espectador quen decida se están xustificadas as accións que vemos ou non.

Bong Joon-ho chega para recordarnos que a arte debe ser subversiva ou, polo menos, reflexiva. Debe remover a consciencia do espectador e fomentar o debate e a discusión social, é que unha boa película fica moito tempo dando voltas na cabeza. Parasite conta con graza unha historia desoladora, que non queda simplemente no diexético, senón que conta cunha vontade ecuménica. O propio director, nunha entrevista para Birth Movies Death, explicouno deste xeito: “Ao proxectar a película todas as respostas das diferentes audiencias foron prácticamente iguais. Isto fixo que me dera conta de que realmente o tema é universal. Esencialmente, todos vivimos nun mesmo país... chamado capitalismo”.