Refugiados
Lugares seguros, futuro mellor

A miña amiga Fadila, refuxiada siria desde hai moitos anos en Galiza e antes noutros países, comentábame que no conxunto do Estado foran acollidos menos de 3.000 refuxiados nos últimos dous anos e que esa cifra está moi por baixo dos 17.000 que comprometera o Goberno cando a crise apareceu nos medios de comunicación con escenas dramáticas. Daquela, a finais do 2015, eu anotara no meu blogue a seguinte reflexión: “Non esperen que dean a volta”. E sinalei: “Non é só unha cuestión de que van facer os ricos europeos cuns molestos visitantes. É un problema de miopía en Europa, que realmente nunca utilizou as lentes que lle permitirían reparar esa visión curta: as lentes do humanismo. Europa predica o humanismo, mentres se constrúe baixo o materialismo”. Europa segue fomentando guerras en competencia económica e estratéxica cos Estados Unidos e con Irán e aliados.

Evidentemente, os refuxiados non deron a volta. Non hai camiño de volta. A situación segue no mesmo punto nos países de saída e nas fronteiras de Europa. A guerra continúa en Siria, nunha área estratéxica para Occidente e para os seus inimigos. A fame continúa en África e noutras zonas do mundo. Por iso estes días, mentres os medios de comunicación daban conta do derrubo dun avión israelita polo exército sirio lembrando unha ferida que segue aberta, tamén daban noticia da chegada de emigrantes ás costas de Andalucía en sucesivas ondadas de viaxes en caiuco, outra ferida que segue aberta.

Hai informes que aseguran que durante o ano pasado, 2017, chegaron o dobre de inmigrantes (a maioría subsaharianos) que en 2016 en caiucos nunhas viaxes moi arriscadas. Mesmo estas semanas de febreiro, durante o temporal de inverno, seguían partindo caiucos de Marrocos. E algúns nunca chegaron. Moitos inmigrantes morreron afogados no Mediterráneo mentres outros, no fondo tamén por causas económicas, pasaban fame e frío ás portas de Europa. Na primeira semana de febreiro, nunha das embarcacións de subsaharianos desapareceron 26 persoas e morreron 21.

Precisa Europa os inmigrantes? Esta é a cuestión que debería estar preguntándose Europa, non xa a Europa humanista, que semella durmida, senón a Europa realista. Porque hai que mirar á realidade de cara. E a realidade de Europa vémola de xeito moi claro en Galiza, na punta do iceberg do avellentamento. Aquí, neste pequeno país do occidente europeo, estamos asistindo no transcorrer de unha ou dúas xeracións a un fenómeno que terá difícil reversión se non é coa axuda urxente de foráneos, isto é, de inmigrantes: o despoboamento. Morre máis xente da que nace, sufrimos saldo vexetativo negativo, marcha a xente en idade de procrear, hai máis xente vivindo da pensión que xente vivindo do traballo e mesmo hai concellos enteiros nos que xa non nacen nenas nin nenos. A situación é tan grave que xa se pensa en políticas de incentivos para conseguir o regreso da diáspora galega. Un anuncio dun futuro malo.

Hai uns anos, cando eu cheguei aquí a comezos deste século, elixín este destino por dúas razóns: porque aquí había traballo para os inmigrantes; e porque aquí, tratábannos mellor. A primeira das razóns desapareceu hai tempo. Xa non se pode xustificar a inmigración polas necesidades de cubrir empregos precarios. Hoxe case todos os empregos, os poucos que hai, son precarios e mal pagados. E a xente de aquí, que busca futuro mellor, marcha. Buscando un lugar seguro onde haxa traballo digno e no que os traten ben.