Corpos Incómodos
De excursión ao armario

“A cisapariencia non é máis que un parche mal posto polo que se segue a escapar a violencia, xa que só é posible arranxar este burato no sistema situando o feito trans como unha condición de igualdade.”
excursión armario
29 feb 2020 13:04

A excursión ao armario é unha viaxe que moi poucas persoas trans nos podemos permitir, un privilexio e unha ferramenta para evitar situacións incómodas nunha vida onde abundan. E é que o modo de poñela en práctica constitúeo algo tan sinxelo como non dicir que es trans, a coñecida “cisapariencia”, que é o mesmo que o desfrute de dereitos prestados por un curto período de tempo. Quizá por iso, a cisapariencia, malia ser un privilexio, é tamén unha condena, xa que permite ollar a través do cristal como sería o mundo no caso de non ter nacido trans. Permite asomarse polo rabiño da porta ao trato igualitario, ao cese dos cuestionamentos, ao recoñecemento como cidadás de pleno dereito, escapando de miradas, comentarios e prexuízos. Esa é unha das causas principais de que esta condena incomode tanto, ese cheiro tan doce do caramelo da tranquilidade que che lembra o que por agora, non é. Ese feito intermitente que che fai resoar no cerebro a voz de tantas compañeiras que sofren acoso constante polo simple feito de que se lles note quen son, e que son.

Para máis inri, esta sorte de lotería anatómica non ten unha base unicamente xenética, senón que ven marcada principalmente por aspectos de clase, dado que non todo o mundo se pode costear unha transición de xénero. Cabe mencionar que non se trata de que as persoas trans baseemos as nosas transicións na busca desta cisapariencia, xa que iso implicaría aceptar que rexeitamos a nosa condición trans tratando de agochala. Trátase, de que as ferramentas e os tratamentos existentes para avanzar na busca do corpo e a imaxe que nos representa —algo que tamén fan as persoas CIS— , non están na súa maioría dispoñibles pola seguridade social, nin son economicamente accesibles.

A cisapariencia, malia ser un privilexio, é tamén unha condena, xa que permite ollar a través do cristal como sería o mundo no caso de non ter nacido trans. Permite asomarse polo rabiño da porta ao trato igualitario.

Ademais, e como acontece con case todo, esta lóxica discriminatoria intensifica o seu impacto no caso das mulleres trans, grazas a que se alimenta do patriarcado para tal fin. Nun sistema que premia o masculino, o mero feito de renunciar a ser home está castigado coa perda do privilexio, esa varita máxica que, igual que a cisapariencia, torna máis doada a vida en sociedade para quen a desfruta. Ser muller trans implica, polo tanto, que se che impoña a carga estética que se lle impón a tódalas mulleres. Que o teu corpo estea no centro, que pase as probas, que non se rebele, e unha multitude de lupas que se suman unha tras outra, tamén co propio feito de ser trans.

Eu, persoalmente, decateime de todo isto ao pouco de comezar a transición, cando vin que ir sen camisola polo mundo no verán xa non ía ser tan doado. Deste xeito, dende o momento que me asomei ao mundo como muller, tiven outra vara de medir, conformada por unha serie de patróns sociais, códigos de vestimenta e todo un sistema de expectativas que me reclamaba constantemente pasar polo aro a cambio dunha aparente tranquilidade. Sometinme a todas esas lupas en moitas ocasións porque non me quedaban forzas para revelarme —tamén— contra iso. Pero tamén convivín coas testemuñas de tantas e tantas compañeiras que non superaban os exames, que non podían pagar láseres ou outros tratamentos, ou que, directamente, non tiveron a información para poñerlle nome ao que eran ata que xa foron máis maiores. Compañeiras que eran e son constantemente agredidas, berradas pola rúa, expulsadas de espazos e anuladas na vida en sociedade. Elas, lémbrannos, ás que podemos asomar a cabeza polo cristal da cisapariencia, que o que hai tras el non é a realidade, senón un espello do que debería ser. Sitúannos no mapa como trans, como receptoras da mesma violencia que nos nega e invisibiliza pola comodidade de non cuestionarse os seus prexuízos, e é que, a violencia que lles berra a elas, é exactamente a mesma que me impide ir sen camiseta polo mundo no verán. E estoulles e estareilles eternamente agradecida por todo iso, porque o armario da cisapariencia, ao igual que o resto de armarios, é un sitio estreito e incómodo onde é imposible estar ben.

O mero feito de renunciar a ser home está castigado coa perda do privilexio, esa varita máxica que, igual que a cisapariencia, torna máis doada a vida en sociedade para quen a desfruta.

E é que o armario non está exento de violencia, porque a súa existencia só ten sentido se comprendemos a magnitude da transfobia que atravesa todas e cada unha das situacións da nosa cotideaneidade. Isto fai que nas situacións tensas, nas que o armario pode ser un escudo e un refuxio, a seguridade nunca faga acto de presenza, xa que o medo sempre está aí. O medo a unha agresión, a unha acusación ou a un desprezo. A que se desfaga a capa máxica de invisibilidade que supón a cisapariencia, a non superar o exame e ter que enfrontarnos directamente con todo aquelo que queríamos evitar.

Por todo isto, pódese concluír que a cisapariencia non é máis que un parche mal posto polo que se segue a escapar a violencia, xa que só é posible arranxar este burato no sistema situando o feito trans como unha condición de igualdade. A solución non é que as mulleres trans pasemos desapercibidas adaptándonos a unha realidade patriarcal, senón que pasa por reconstruir esa realidade coa igualdade entre tódalas persoas como piar fundamental. Pasa por que se nos nomee, se nos valore e se nos teña en conta nos procesos sociais como o que somos, que non é máis que un motivo de orgullo. Porque malia as píldoras e as válvulas de escape que proporcione o armario, dentro é imposible atopar a felicidade.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.
Corrupción
Corrupción El juez decreta prisión provisional sin fianza para Santos Cerdán
El juez acepta la propuesta del fiscal y decreta cárcel contra el ex secretario de organización socialista por integración en organización criminal, cohecho y tráfico de influencias.
València
València La Audiencia de Valencia confirma la imputación a Argüeso en el juicio de la dana
La Sección Segunda de la Audiencia Provincial concluye que la resolución de la instructora “no es irrazonable ni arbitraria”, ratificando la imputación del ex secretario autonómico de Emergencias.
Barcelona
Derecho a la vivienda Amenazas de violencia extrema y una paliza a los habitantes de un bloque okupado de Barcelona
El Salto accede a las llamadas y mensajes de audio amenazadores que un grupo de desokupa envía al vecindario del bloque Llenguadoc, donde confirma cumplir con el mandato del propietario del edificio.

Últimas

Palestina
Tribuna Tres o cuatro días sin comer en Gaza
El drama de no poder dar suficiente comida a tus hijos es inmenso, sobre todo cuando sabes que a pocos kilómetros hay camiones llenos de ayuda. Parados. Bloqueados.
Gobierno de coalición
Gobierno de coalición La fuga de más diputados de Sumar, en manos de Sánchez
Más representantes de las confluencias aguardan a la comparecencia del presidente del Gobierno del 9 de julio como la última señal para no saltar al grupo Mixto.
Más noticias
Medio ambiente
Tribuna Mapa de los conflictos del agua: una herramienta para la defensa de los ríos, acuíferos y humedales
A pesar del grado y extensión del daño que sufren los ríos, acuíferos y humedales, las administraciones públicas no están tomando las medidas necesarias para frenar el deterioro y responsabilizar a las entidades que lo causan.

Recomendadas

Economía social y solidaria
Historia Lo que Franco arrebató al cooperativismo y a la economía social y solidaria
La dictadura franquista combatió de forma cruel el movimiento cooperativo fraguado en la II República, y durante la propia guerra con las denominadas colectividades, y pervirtió la idea de autogestión a través de los ideales falangistas.
Río Arriba
Río Arriba Yayo Herrero: “El holocausto nazi no es una excepcionalidad en la historia de Europa, es un modus operandi”
Nueva entrevista de Río Arriba en formato podcast y vídeo en el que hablamos de ecofeminismo, transiciones ecosociales justas, decrecimiento, colapso, poner la vida en el centro y mucho más.
En el margen
Cécile C. Eveng “Perdemos amigues y es una pena porque las personas LGTBIQ pueden ayudar a desarrollar África”
La filóloga camerunesa reside actualmente en España y estudia un doctorado en migraciones, cuerpos, negrofobia y vulnerabilidad de personas. Investigar sobre identidades disidentes en su país le ha traído críticas, hasta desde la propia academia.