Antitaurinos
Jarrera hartzeko ordua da
Iruñean, bertze hainbat hiritan bezala, agerian gelditu da aldaketaren gobernuek ez dutela bertze animaliekin dugun harremanari buruzko urrats sakonik egin nahi.
Onartzen dut zezenak sufritzen duela. Baina horren gainetik festa nagusitzen da”. Iruñeko EH Bilduko alkate Joseba Asironek erran zituen hitzok, iazko abenduan, Nafarroako Hitza-ko urtekarian argitaratutako elkarrizketan. Iruñeak XVIII. mendetik datorren besta eredua du la nabarmendu zuen, eta horren ondorio dela zezena jaiaren erdigunean egotea. Tauromakiaren inguruko eztabaidari eusteko prest agertu zen, baina argi utzi zuen herritarrek eskatu behar dutela animalien erabilera bazter utziko duen aldaketa. Udalak, berez, ez duela erabakirik hartuko. “Gaia ez dago agendan”, erran zuen.
Iruñean, bertze hainbat hiritan bezala, agerian gelditu da aldaketaren gobernuek ez dutela bertze animaliekin dugun harremanari buruzko urrats sakonik egin nahi. Eta arazoa hori da, hain zuzen ere, bertze animaliekin dugun harremana. Botere harreman bat da; gizakion esku dago boterea, eta, haren bidez, bertze animaliak jabego eta objektu huts bilakatu ditugu. Zapaltzaileen eta zapalduen arteko harreman bat da, finean. Eta zein da bertze animaliak mendean hartzeko arrazoia? Bertze espezie batekoak izatea. Sanferminetako zezenketak, entzierroa, bertze animaliak baliatzen dituen zirkua edo urtero egiten duten “ganadu feria” egoera horren adibideak baino ez dira; eritasun beraren sintoma ezberdinak. Espeziearen araberako aurreiritziak ekartzen duen bazterketa islatzen duten errealitate gordinak. Bidegabekeriak.
Herri mugimenduetatik urratsak egin dira, azken urteotan, sanferminetako bertze hainbat arlotan aldaketak eragiteko. Garrantzitsuena, nire ustez, indarkeria matxistaren aurka egin den bidea izan da. Iruñeko Udalak babestu ditu talde feministetatik bultzatutako aldaketa horiek, azken bi urteotan, baina ez dugu ahaztu behar heteropatriarkatuak ezarritako arauen aurkako borrokaren protagonista eta eragile politiko nagusiak emakumeak izan direla, sanferminetan, bai eta bestatik kanpoko bertze esparruetan ere. Horrek ekarri du denen neurriko besten aldeko aldarria gero eta ozenago entzutea; karrikan egoteko eta bestako subjektu izateko eskubidea jarri dute emakumeek mahai gainean, objektu huts bilakatzen dituztenen aurka. Indarkeria matxista, tamalez, eguneroko kontua da, oraindik ere, gure gizartean, baina sanferminetan, bestaren aitzakiarekin, inpunitateak gora egin ohi du. Gauzak aldatzen hasi dira, eta lehen isilpean gelditzen ziren erasoak salatu egiten dira, gaur egun. Arazoa ikusgarriago bilakatu da. Arazotzat hartu da.
Tauromaquia
Los mitos de la tauromaquia, desmontados
Quienes defienden la celebración de corridas de toros suelen emplear argumentos que, en ocasiones, pueden sonar a ciencia ficción. Hemos consultado a varias personas expertas qué hay de veraz en estas premisas.
Mugimendu feministak lortu du, finean, indarkeria matxistaren auzia bestaren erdigunean jartzea; jarrera hartzera behartu ditu erakundeak eta herritarrak. Bestak denentzat izateko, denentzat bidezkoak diren bestak izateko, emakumeak zapaltzen dituen jai eredua bertan behera uztea beharrezkoa dela onartu behar izan du hiriak.
Ezin dugu hor gelditu, ordea. Helmuga ez baita hori. Batetik, matxismoa karriketatik garbitzeko lan horretan sakontzen jarraitu beharko dugu; bertzetik, sanferminetan indarkeria sufritzen duten eta objektu huts bilakatzen dituzten bertze norbanakoak badirela onartzeko, eta horren inguruan jarrera hartzeko garaia ere bada. Matxismoaren kasuan gertatzen den bezala, bertze animalien aurkakoa ere ez da indarkeria arbitrario edo egiturarik gabekoa. Eusten dion sistema oso bat du atzean; gizartearen esparru guztietan dago barneratua; indarkeria hori, finean, zapaltzaileak zapaldua bere mende eusteko erabiltzen duen tresna politikoa da. Bai, espezismoa existitzen da. Bai, gizakiok pribilegioak ditugu gizaki izateagatik. Bai, bertze animaliak zapalduta daude. Bai, bertze animaliak gure baliabidetzat hartzen ditugu, hori egiteko boterea eta legea alde ditugulako.
Arrazoia, ordea, bertze animalien alde da, haiek baztertzea justifikatuko duen argudio baliagarri bakar bat ere ez dagoelako. Sentitzeko duten gaitasunak beren interesak kontuan hartzeko eskubidea ematen die; guri bezala. Gozatzeko eta sufritzeko gai dira, eta, ondorioz, edozein norbanakok bezala, aske izateko, bizitzeko interesa dute.
“Onartzen dut zezenak sufritzen duela. Baina horren gainetik festa nagusitzen da”. Ezin dugu onartu, XXI. mendean, ustez ezkerra ordezkatzen duen alkate batek horrelakorik erratea. Are gutxiago, sufrimendu horren lekuko, babesle eta bultzatzaile izatea, plazan, frakarekin eta xisterarekin jantzita. Zer-nolako hiria da denentzako bestak aldarrikatu, baina bertze norbanakoak erabili, torturatu eta hil egiten dituena? Feministok hitza hartu behar dugu horren aurka. Zisheteropatriarkatuarekin bat egiten duen maskulinitatearekin lotzen da tauromakia. Etxera garbitzera bidaltzen dituzte taurinoek emakumeak zezenak erabiltzen dituzten ikuskizunen aurka protesta egiten dutenean. Bestako subjektu izan behar dugu, baina ez bakarrik karrikan dagokigun espazioa gure egiteko; zapaldu izatea zer den badakigu, eta, horregatik, bertze norbanakoak zapaltzen dituzten kateak hausteko dugun ardura ere gure egin behar dugu. Jarrera hartzeko garaia da.
Antiespecismo
Explotación animal en fiestas
Relacionadas
Tauromaquia
El lobby taurino demanda 37 medidas para rescatar al sector
Filosofía
El animal ve con todos sus ojos la injusticia
Antitaurinos
La pasión taurina no puede lidiar con el tiempo
Destacadas
América Latina
Destinos inciertos: el covid-19 deja en situación de emergencia a millones de migrantes en América Latina
En situación de calle, bajo el sol en la ruta, abandonados o detenidos en las cárceles de frontera. El covid-19 expulsa a miles de migrantes latinoamericanos que, sin trabajo ni vivienda, emprenden distintas travesías agobiados por el hambre y el miedo.
Crisis climática
Unai Pascual: “El científico debe tomar partido, es nuestra responsabilidad”
El economista Unai Pascual es uno de los promotores del manifiesto Euskal Herria post covid-19, al que en tres semanas se han adherido 723 académicos que piden abrir un debate sobre cómo debe realizarse la transformación ecológica.
Migración
Los barcos de rescate humanitario exigen a Italia que ponga fin al bloqueo
Mientras el mar Mediterráneo continúa sin barcos civiles de rescate humanitario, el Kurdi y el Aita Mari llevan más de tres semanas paralizados por la Guardia Costera italiana, que alega “deficiencias técnicas” y no permite zarpar a los buques.
Desigualdad
Ingreso mínimo vital, la última red de protección
El Gobierno pospone al viernes 29 de mayo el anuncio del ingreso mínimo vital, ante la expectación de miles de personas que esperan poder cobrarlo. Ayer a última hora se modificaba el borrador para incluir a las comunidades autónomas en la gestión de esta herramienta.
Coronavirus
La teoría de la conspiración que se hizo tan viral como el covid-19
La creencia de que la tecnología 5G está relacionada con la expansión del coronavirus, surgida como una teoría de la conspiración en foros y redes sociales, lleva propagándose por la red desde enero, pero no atrajo la atención de los medios hasta principios de abril, cuando un ataque a una antena de telefonía móvil en Birmingham dejó sin cobertura de red móvil a uno de los hospitales de la ciudad británica.
Coronavirus
En primera línea de la lucha contra el virus
Radiografía de una jornada con el Servicio de Urgencia Médica de la Comunidad de Madrid y el Hospital de la Princesa.
Coronavirus
Los principales centros sanitarios de Madrid se visten de protesta y aplausos
Últimas
Migración
Migrar o invertir la propia vida como peaje
A los detractores de la inmigración todo indica que les mueve un egoísmo desbordante fruto de un privilegio inmerecido. La mera casualidad de haber nacido en un lugar concreto les otorga un derecho de movilidad ilimitado que, a su vez, les habilita a desembarcar en los países de aquellos que quieren ver sólo como atracción exótica.
Coronavirus
¿Una buena oportunidad?
Cuando finalice la epidemia, nuestros gobiernos seguirán con su dinámica habitual, la de gestionar el funcionamiento de la máquina-mundo capitalista e intentar atenuar diariamente sus daños colaterales.
Laboral
El sindicato gallego CUT se querella contra Marlaska por la prohibición de la manifestación del primero de mayo
Considera que existe una discriminación ideológica, ya que las manifestaciones de la ultraderecha han podido llevarse a cabo durante el estado de alarma, mientras su propuesta fue prohibida.
Migración
Las administraciones dejan en desamparo a un grupo de migrantes argelinos
Las 16 personas argelinas que tras llegar a la costa de Motril, y pasar por el Centro de atención temporal de extranjeros, fueron abandonados ante la subdelegación del gobierno y después retenidas en instalaciones no aptas están siendo ya derivadas con el apoyo de APDHA.
Huelga
CNT denuncia el despido de más de treinta huelguistas de Productos Florida
El sindicato ha comunicado que la empresa ha despedido a más de treinta personas empleadas que secundaban la huelga desde finales de febrero, por la que exigían acabar con la práctica de falsos autónomos y habilitar contratos dignos en la planta cárnica.