Crisis climática
Estamos a tempo? As condutas individuais non chegan pero tamén son importantes

Quizais sexa hora de reflexionar sobre que accións podemos levar a cabo, individual e colectivamente, sen agardar polas grandes medidas que cabería esperar dos gobernos e institucións.

Estamos a tempo, foi unha das mensaxes lanzadas pola COP25, titular de fondo de moitos medios para ilustrar as informacións sobre o Cumio Social polo Clima. Tempo de actuar era outro dos lemas. Máis despois dos decepcionantes resultados a ollos das organizacións ecoloxistas e da ciencia, despois da rebaixa nas metas a acadar, ("as negociacióes da COP25 nos conducennos a un calentamento global de consecuencias catastróficas", di no seu comunicado final o CSxC), estes lemas parecen totalmente baleiros de contido. Como din tamén nese comunicado, a sociedade civil despertou ante a emerxencia do cambio climático, por uns días ou semanas estivo presente nas cabeceiras de todos os noticiarios de todas as televisións e xornais, pero unha vez rematado o cumio, que podemos agardar? Quizais sexa hora de reflexionar sobre que accións podemos levar a cabo individual e colectivamente encamiñadas a provocar o cambio, a inverter a tendencia, para polo menos sentirmos que estamos a facer todo o posible, porque de agardar polas grandes medidas que cabería esperar dos gobernos e institucións é moi probable que quedemos sen tempo e que o obxectivo dos 2º como máximo quede moi atrás. É hora de aproveitar ese espertar e toma de conciencia e materializalo en accións concretas.

COP25
Los grandes contaminadores bloquean el acuerdo final de la COP25

EE UU, China, India, Brasil y Sudáfrica, entre otras naciones, se cierran a la adopción de consensos para poner en marcha el Acuerdo de París y acelerar la reducción de emisiones global. Es más, las ONG denuncian que incluso podría rebajarse la ambición planteada en 2015 por dicho Acuerdo. El movimento por el clima ya habla abiertamente de “fracaso de la cumbre”.

A sociedade civil espertou ante a emerxencia do cambio climático. É hora de aproveitar ese espertar e toma de conciencia e materializalo en accións concretas

A chegada ao cénit de produción dos combustibles fósiles e doutras materias primas, vai representar unha problemática engadida á hora de facer fronte ao cambio climático, e as medidas que precisamos son moito máis intensas que o que se poida pensar.

Se pensamos que o cambio climático está provocado polo aumento de CO2 atmosférico, que á súa vez é o resultado directo da queima de combustibles fósiles (carbón, petróleo e gas natural), as medidas que nos permitan reducir o consumo destes combustibles van ser igualmente apropiadas para mitigar e controlar na medida do posible o cambio climático. Deben ser impulsadas por políticas decididas e valentes, moitas cousas quedan fóra do noso alcance, pero moitas outras poderemos ir incorporándoas aos nosos hábitos. Hai dous conceptos que son xenéricos e transversais: a Redución e a Relocalización de producións e consumos.

cartel cumbre 5

Está claro que hai cambios individuais que requiren da concorrencia de políticas públicas, como por exemplo o uso do transporte público. Mal podemos as persoas deixar de usar o automóbil privado se non hai unha opción válida de transporte público coma o tren de proximidade, en franco abandono, ou autobuses que conecten o rural con vilas e cidades. Pero tamén é certo que a mobilidade podería reducirse se o medio rural volvese ter servizos, como escolas, médicos e unha armazón social e profesional variada.

Xa que o cambio climático está provocado pola queima de combustibles fósiles, as medidas que nos permitan reducir o consumo destes van ser apropiadas para mitigar o cambio climático.

Pero entón, que podemos facer?

Alimentación

Desde a produción de parte dos nosos alimentos, se podemos, até o consumo de produtos de proximidade, de tempada e que procedan de explotacións agroecolóxicas. A produción agroindustrial é gran consumidora de enerxía e polo tanto contribúe moito máis ao CC. Podemos aprender a conservar os alimentos con métodos de baixo consumo enerxético, como se facía tradicionalmente coa salgadura ou os desecados, e a recoñecer plantas silvestres comestibles.

Vivenda

Tanto a construción coma a climatización de edificios son grandes consumidoras de enerxía. Rehabilitando pode aforrarse un 60% da enerxía con respecto a obra nova. Tamén é importante aplicar criterios bioclimáticos á hora de construír ou rehabilitar o noso fogar, e utilizar materiais de procedencia local se é posible. Todos estes criterios agrúpanse baixo o paraugas da Bioconstrución, construción con materiais naturais, renovables e saudables.

Transporte

Debemos pensar que a gran cantidade de desprazamentos que facemos na actualidade ten que ir reducíndose, da mesma maneira que se deben reducir os Km que percorren os produtos que consumimos. Pensar en achegar lugares de traballo e residencia é un proxecto que debemos considerar, aínda que sexa a medio prazo. E compartir desprazamentos ou usar transportes públicos se é posible sería o máis inmediato.

Saúde e Educación

Son dous ámbitos nos que a nivel persoal pode parecer que non podemos incidir moito, mais é importante un cambio de perspectiva. Podemos aprender a autoxestionar a nosa saúde, a coidar hábitos que redunden na prevención de doenzas e nos fagan menos dependentes de fármacos. Isto leva canda si cambios como simplificar o noso estilo de vida, rebaixar os niveis de estrés e en moitos casos reformularnos obxectivos e mesmo cambios de traballo ou de lugar de residencia, como metas a medio prazo.

Sería desexable que a educación dos nenos e nenas volvese ser máis a pequena escala, todo o contrario do que se está a facer co peche de escolas rurais. A educación no rural ten moito valor se se mantén o contacto co medio, tanto co medio físico coma co medio humano. As crianzas poderían así absorber parte dos saberes tradicionais que poden resultar útiles no futuro. Tamén nós coma adultas estamos obrigadas a rescatar eses saberes que nos permitan reducir a nosa pegada ecolóxica. Algo tan sinxelo como facer xabón cos restos de aceite da nosa cociña reduce o noso consumo e estamos a reciclar un residuo. Por pequena que pareza, cada acción que tomamos no camiño correcto é importante e achéganos resiliencia.

Por pequena que pareza, cada acción que tomamos no camiño correcto é importante e achéganos resiliencia.

Ocio e relacións sociais

Son dous aspectos cruciais na construción de sociedades de baixas emisións. Xa que o individualismo e a mobilidade sen límites van da man dun consumo enorme de enerxía, nun mundo no que necesariamente temos que reducir este consumo será preciso recuperar as relacións de proximidade na nosa comunidade. Restablecer os lazos sociais, a axuda mutua, o intercambio, as celebracións. Será tamén no seo da comunidade máis próxima na que poidamos organizar grupos de consumo consciente, de rescate e aprendizaxe de saberes, de autoxestión, de transición cara a unha sociedade que afronte o CC con accións e con feitos. Da mesma maneira, temos que pensar que as grandes viaxes a todas as horas non son compatibles cunha vida sustentable a longo prazo.

E todas estas accións han de ir acompañadas, sen dúbida, polo necesario cambio interior, unha mudanza de valores, un cambio cultural profundo que posibilite que poidamos vivir felices nun medio moito máis simple, con menos cousas materiais pero seguramente con máis e mellores relacións e afectos.

Sobre este blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas las entradas
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Industria
Transición industrial Mecaner, un cierre injusto o cuatro alternativas con mirada ecosocial para mantener la fábrica de Urduliz
ESK y LAB han presentado el ‘Plan de Transición Ecosocial’ que ha elaborado la cooperativa Garúa como una herramienta para la búsqueda de soluciones al ERE propuesto por la multinacional Stellantis.
Promociones
Promociones Disfruta, experimenta y aprende en la Ribeira Sacra con esta nueva promoción de El Salto
Pasa un fin de semana formándote en economía regenerativa y transición ecosocial con el proyecto Guardabosques y aprovecha el 15% de descuento para socias de El Salto.
Turismo
Masificación turística La adjudicación de la séptima terminal de cruceros de Barcelona desata la alarma entre los colectivos sociales
Stop Creuers Catalunya denuncia que, con la futura Terminal G, una infraestructura que previsiblemente entrará en funcionamiento en 2027, la cifra que cruceristas que podrían desembarcar en Barcelona anualmente se acerca a los cinco millones.
Sobre este blog
O Centro de Saberes para a Sustentabilidade (CSS) é un Regional Centre of Expertise on Education for Sustainable Development recoñecido oficialmente pola Universidade das Nacións Unidas. Ten como misión fundacional “informar, sensibilizar e implicar a comunidade educativa e a sociedade no seu conxunto na promoción da transformación social necesaria para o cumprimento dos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable a través de experiencias cos pés na terra que fomenten a conservación, a sustentabilidade, a protección ambiental e a resiliencia“. O goberno do CSS é horizontal e democrático a través dun Consello Reitor formado por representantes de todos os axentes participantes. Máis información: http://www.saberes.eu
Ver todas las entradas
Economía
En primera persona Instrucciones por si encuentras muerta a tu suegra
Todo el que está en el mundillo sabe que el sector funerario vive casi un duopolio de facto y lo máximo que se está dispuesto a hacer es poner una multa de vez en cuando. Cuando alguien llama a una, ni se imagina al entramado que está llamando.
Educación pública
Iglesia Semana Santa: negocios, procesiones en colegios, inmatriculaciones y fervor
Más allá de la expresión cultural, la Semana Santa tiene una esfera económica que genera millones de euros y otra social que le sirve a la Iglesia Católica para legitimar sus privilegios dentro del Estado español.
Genocidio
Ayman Qwaider “A la gente se le pide una cantidad excesiva de dinero para poder salir de este campo de exterminio de Gaza”
Profesor especializado en educación en emergencia y educación inclusiva, Ayman Qwaider vive en Australia. Desde allí, intenta ayudar a su familia a salir de Gaza, mientras denuncia la ocupación israelí y la complicidad de la comunidad internacional.
Industria
Transición industrial Mecaner, un cierre injusto o cuatro alternativas con mirada ecosocial para mantener la fábrica de Urduliz
ESK y LAB han presentado el ‘Plan de Transición Ecosocial’ que ha elaborado la cooperativa Garúa como una herramienta para la búsqueda de soluciones al ERE propuesto por la multinacional Stellantis.
Venga, circula
Venga, circula Un paso, luego otro
Llega un día en el que vemos con claridad algo que solíamos observar en los demás pero que nunca —prometíamos— nos sucedería a nosotros.
Sexualidad
Consultorio de sexualidad ¿Qué tengo si me diagnostican Síndrome de Ovario Poliquístico?
Afecta a entre un 7 y un 13% de las mujeres en edad reproductiva, y el 70% están sin diagnosticar. Pero, ¿qué es el SOP y como podemos apaciguar sus síntomas?
Palestina
Palestina Viaje al fondo del horror
El fotoperiodista Javier Bauluz cubrió la primera Intifada, la primera gran rebelión del pueblo palestino desde la creación del estado israelí.
Ocupación israelí
Opinión Las palestinas también existen
La morbilidad femenina, el conjunto de enfermedades, factores de riesgo y motivos de consulta recurrentes en las mujeres que merecen una atención específica, tiene múltiples ejes de discriminación: no es lo mismo en Suecia que en Palestina.

Últimas

Ocupación israelí
Palestina El Salto te ofrece una camiseta para apoyar económicamente a la UNRWA
No cesamos de buscar nuevas vías para visibilizar un mayoritario clamor social que pide un alto el fuego al que apenas se da cabida en el discurso mediático convencional. Todos los beneficios de esta campaña irán destinados a la UNRWA.
Maternidad
Maternidades Reaprender la espera
El tiempo de gestación es largo y va a un ritmo distinto al que acostumbras: el ritmo natural al que desarrolla una playa, un monte, un océano. Y no estamos ya habituados a darle la mano a la pausa.
Momus Operandi
Momus operandi Todo es una narración
Nos dicen que las mentiras son la única realidad. Que aprendamos a mentirnos, que nos engañemos, que no nos importa la salud, ni los derechos laborales, ni las violencias estructurales.
Accidentes laborales
Accidentes laborales Detenidos tres empresarios en Galicia tras la muerte de un migrante que trabajaba sin equipo de protección
El joven de 28 años, que estaba empleado con un contrato irregular, falleció el 26 de febrero tras precipitarse desde una carretilla elevadora sin la protección necesaria para esa labor.
Derecho a la vivienda
Derecho a la vivienda La PAH València clama por el derecho a una vivienda digna: “¿Duermen tranquilos?”
Centenares de personas protestan frente al palacio de la Generalitat para exigir que se haga efectivo el derecho a la vivienda ante la insoportable alza de los precios.
Sidecar
Sidecar Crisis intratable en la República Democrática del Congo
Una y otra vez los actores externos han fracasado a la hora de contener la escalada de violencia en la República Democrática del Congo.
Deportes
Rugby femenino +35 Las Milnoh Granada, un club de rugby femenino +35 creado y gestionado por mujeres
32 mujeres nacidas en mil novecientos y pico, federadas en un equipo que les ha dado un espacio propio, sentido de pertenencia, una tribu donde “yo soy porque somos”

Recomendadas

Argentina
Argentina Myriam Bregman: “El de Milei es un típico gobierno neoliberal con recetas ortodoxas clásicas”
Quien fuera candidata de la izquierda a la presidencia en las elecciones en las que Milei salió victorioso, evalúa las consecuencias del gobierno de La Libertad Avanza y las respuestas que están dando los distintos actores políticos.
Ríos
Radiografía fluvial de España La tierra que no amaba sus ríos
Los ríos ibéricos agonizan. Casi la mitad de las masas de agua está en mal estado. Presas, sobreexplotación, contaminación y crisis climática son sus principales amenazas, con la agroindustria como mayor agresora.
Memoria histórica
Marc Solanes “Mi bisabuela luchó en el frente y fue considerada una mala madre, pero lo hizo por sus hijas”
En ‘Las niñas de Elna’ (Pollen, 2024) el periodista reconstruye la historia de las mujeres de su familia resolviendo enigmas para resignificar la imagen de la mujer en la historia.
Euskal Herria
Korrika Correr a favor del euskera cruzando fronteras
La Korrika es el mayor evento de Euskal Herria. En la última edición de esta carrera de más de 2.500 kilómetros ha participado un tercio de la población vasca.