Coronavirus
“Tivo que vir unha pandemia para visibilizar a realidade das persoas sen fogar”

O COVID—19 golpeounos a todos dun xeito inesperado. Pero, que pasa con quen non ten fogar? A  crise sanitaria pode servir para coñecer e mudar as condicións de deshumanización nas que viven as persoas máis empobrecidas da sociedade.

Antonio Pintos, unha persoa sen fogar na súa choupana
Antonio Pintos, unha persoa sen fogar na súa choupana Miguel Núñez

Cando non podemos saír da casa, que pasa cos que non a teñen? “Soñan os ninguén con saír de pobres”, dicía Galeano no seu poema. Mais, aínda que estén confinados nos albergues ou habiliten espazos para que non fiquen na rúa, os que non posúen nin forza de traballo, están encadeados á miseria.

Na cidade de Vigo existe a problemática de que as persoas sen fogar só poden ficar no mesmo albergue durante 10 días seguidos. Tendo en conta os prazos para volver a entrar e que existen só tres albergues na cidade, moitas persoas teñen que durmir na rúa ou nas choupanas.

En cambio, durante a crise causada polo coronavirus o Concello adaptou o pavillón do Berbés con 38 prazas para as persoas sen fogar. No referente aos servizos de comida, danlla en tuppers individuais para evitar grandes aglomeracións, pero “logo durmen a pouca distancia entre eles e na mesma zona. Así non se respectan as medidas hixiénicas estipuladas”, sinala Antón Bouzas, coordinador da asociación 'Foro Socioeducativo os ninguéns'.

O polideportivo do berbés habilitado para as persoas sen fogar
O polideportivo do berbés habilitado para as persoas sen fogar Miguel Núñez
As persoas sen fogar durmen a pouca distancia entre eles no polideportivo. Así non se respectan as medidas de hixiene”

“Agradécese a axuda do Concello neste caso, pero que vai pasar cando isto remate?”, pregúntase Bouzas, quen tamén é educador social e forma parte da xunta de goberno no Colexio de Educadoras sociais de Galicia. “Estas persoas cambia de vivenda cada pouco. Despois de gozar dunha cama e dunha ducha con auga quente teñen que volver á vida nas choupanas”, explica Bouzas.

Antón Bouza (esquerda) xunto a Javier Romero, unha persoa sen fogar
Antón Bouza (esquerda) xunto a Javier Romero, unha persoa sen fogar Miguel Núñez

Xa houbo protestas contra a situación na que viven as persoas sen teito. Organizouse unha acampada durante tres anos fronte ao Concello de Vigo para visibilizar como a xente non podía durmir nos albergues cunha mínima estabilidade. Os organizadores, ían as portas dos albergues para ver quen quedaba fóra e levalo á acampada.

Un dos organizadores da acampada —que se parou coa chegada do COVID—19—, Juan Miguel Carollo, asegura que cando habilitaron o polideportivo do Berbés e comezou a vir a xente, “os concelleiros non crían a cantidade de persoas que están vivindo na rúa”. “Semella que tivo que vir unha pandemia para visibilizar unha realidade social. Esperemos que despois disto haxa un punto e aparte nas políticas sociais a nivel municipal e estatal”, manifesta o tamén membro da acampada.

Ademais, houbo hostais da cidade que cederon as súas prazas para os sen teito, así como que o alcalde, Abel Caballero,  valora abrir temporalmente outro novo pavillón. “Está ben para visibilizar e humanizar a situación, pero queremos solucións dentro da normalidade”, defende Carollo.

Juan Miguel Carollo, membro e organizador da acampada protesta no Concello de Vigo
Juan Miguel Carollo, membro e organizador da acampada protesta no Concello de Vigo Miguel Núñez

O CAPITALISMO XERA POBREZA SISTEMÁTICA

A acumulación de riqueza propia do capitalismo, xera clases sociais e, por ende, desigualdades sociais sistemáticas. “Xéranse bolsas de pobreza no tempo e reprodúcense. A miseria é hereditaria”, manifesta Antón Bouzas. “Hai traballadoras sociais que trataron con varias xeracións inmersas na pobreza dunha mesma familia”, engade Bouzas.

O mesmo activista, sinala que, “tras vivir estas consecuencias inherentes ao sistema, moitas persoas acaban en adiccións e en situacións de drogodependencia”. Sobre os que pertencen ao lumpemproletariado, “moitas veces, eles mesmos chegan a pensar que por ter algunha adicción se merecen estar nesta situación, mais é importante indicar que á rúa só chegan os que non teñen medios económicos para curarse”, subliña.

Maria Luisa Montoya no sofá deteriorado da choupana
Maria Luisa Montoya no sofá deteriorado da choupana Miguel Núñez

Calquera de nós pode rematar na rúa”

“Calquera de nós pode rematar na rúa”, asegura Carollo. Para que a situación mellore, “os políticos deben ver a outra cara da moeda, máis alá dos conflictos. Hai que falar coas traballadoras sociais, con eles mesmos ou cos voluntarios”, sinala o membro da acampada.

A cidade de Vigo foi golpeada duramente pola droga nos anos 90, moita xente quedou adicta ás substancias estupefacentes e remataron en situacións de pobreza extrema, apartándose da sociedade. Agora, viven nas comentadas choupanas ou en zonas totalmente abandoadas na cidade.

Exemplo das subcomunidades que se crean nas zonas abandonadas na hora de comer
Exemplo das subcomunidades que se crean nas zonas abandonadas na hora de comer Miguel Núñez

Nestas zonas, “eles teñen as súas propias regras establecidas. Crean unha subcomunidade na que ninguén querería estar”, asegura Bouzas. “Aquí vivimos como podemos", relata Javier Romero, quen quedou sen fogar e vese obrigado a vivir na rúa. Moitas persoas non queren saír dalí por desconfianza plena a sociedade e chegan a desenvolver enfermidades mentais graves. “Á dificultade de estar na rúa hai que engadir a de convivir nesa situación con persoas que non coñeces de nada”, Antón Bouzas.

Yolanda Quintana, quedou sen fogar e agora padece de depresión crónica
Yolanda Quintana, quedou sen fogar e agora padece depresión crónica Miguel Núñez

“Hai que integralos e facer programas de reducción de danos. Que aprendan de novo a socializar”, argumenta Antón Bouzas. “É importante abrirlles as portas á sociedade a estas persoas. Que haxa programas de inclusión social. Poden axudar en comunidades veciñais, usar de vez en cando os pavillóns para facer deporte e sobre todo, tratalos como as persoas que son”, conclúe.

Antonio Pintos ensinando as condicións do lugar no que vive
Antonio Pintos ensinando as condicións do lugar no que vive Miguel Núñez

Coronavirus
Residencias de maiores, negocio ou mala praxe?
A Xunta toma o control de dúas residencias de maiores onde o número de contaxios de SARS-CoV-2 desbordou as posibilidades materiais e humanas do persoal.
Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Opinión
Emergencia habitacional El servicio de urgencias sociales de Bilbao SMUS no responde
VV.AA.
El Ayuntamiento de Bilbao no atiende a una población migrante condenada a vivir en la calle al negársele el derecho al trabajo legal y la vivienda digna.
Derecho a la ciudad
Opinión Celebrando (que nos perdonen) la vida
Las “Tres Mil Viviendas”, ese wild west patrio, son otra vez protagonistas. Tras un tiroteo entre malhechores el sheriff quiere demoler sus guaridas.
Iritzia
Migranteak Pobreek molestatu egiten digute
Zer egin orain kalean lotan daudenekin? Nola aurre egin klase begirada politiko eraldatzaile batetik?
Eléctricas
Oligopolio eléctrico Sánchez no admite responsabilidades en el apagón mientras sus socios piden nacionalizar la red eléctrica
El presidente del Gobierno señala a los “operadores privados”, entre ellos Red Eléctrica, cuyos últimos dos presidentes vienen del PSOE y cuyo principal accionista es el Estado, con el 20%, seguido por el 5% de Amancio Ortega.
Antimilitarismo
Rearme El gasto militar mundial se dispara
El gasto militar en el planeta aumentó en 2024 un 9,4% respecto a 2023, lo que supone el mayor incremento interanual desde la Guerra Fría.
Pobreza energética
Energía Apagón crónico: lugares donde no volverá la luz, a pesar de la restauración del sistema eléctrico
Miles de personas en el Estado español viven día a día apagones y falta de suministro en lugares como Cañada Real (Madrid), la Zona Norte de la ciudad de Granada o los asentamientos de jornaleras y jornaleros migrantes en Huelva y Almería
València
València El tejido social presenta su propuesta de reconstrucción tras la dana
Los Comités Locales de Emergencia y Reconstrucción y las asociaciones de víctimas definen los presupuestos de Mazón y Vox como una declaración de guerra.
Galicia
Galicia La Xunta aprobó la celulosa de Altri argumentando que su chimenea de 75 metros sería “icónica”
El Informe de Patrimonio Cultural, favorable a la multinacional, se emitió en base a dos encargos externos, contratados y pagados por la empresa al ex presidente y al actual tesorero de Icomos-España.

Últimas

Eventos
Evento Un Salto al periodismo desde el barrio: acompáñanos en un directo sobre periodismo situado
El Salto organiza un evento centrado en el potencial de los formatos sonoros para transmitir información veraz y fiable de forma cercana. Para hacer periodismo desde el barrio y barrio desde el periodismo.
Opinión
Opinión Provoquemos la próxima interrupción
Lo que nos resta es gobernar el apagón que habrá de venir, ser la causa colectiva de las próximas interrupciones, aquellas que lleven al fin de este mundo desbocado y sin sentido.
Energía
Energía El gran apagón de abril | El suministro de energía se recupera al 99%
Pedro Sánchez explica que se produjo una “pérdida” del 60% de la electricidad a las 12:33h: “15 gigavatios se han perdido súbitamente del sistema en apenas 5 segundos. Aproximadamente el 60% del sistema eléctrico”.
Energía
Energía La ley marca permisos retribuidos para situaciones como el apagón eléctrico
El Estatuto de los Trabajadores, en su artículo 37.3, protege a la plantilla cuando no es posible llegar a su puesto de trabajo o desarrollar con normalidad su tarea en situaciones como no tener electricidad durante horas.
Electricidad
Apagón ¿Qué le puedo reclamar a la empresa eléctrica y al seguro tras el apagón?
Tras el incidente con la electricidad de este lunes 28 de abril, los consumidores deben conocer qué pueden reclamar a las compañías de la luz o a sus seguros.
El Salto Radio
El Salto Radio Desmantelando E2 I El racismo institucional y sus grietas
Las redes de apoyo mutuo y la actitud de compartir privilegios son herramientas imprescindibles para combatir los impactos del racismo estructural.
Más noticias
València
València La jueza de la dana acorrala al relato político de Mazón
El president viaja a Estados Unidos la semana en la que el PP europeo celebra su congreso en València y no acudirá a la multitudinaria romería de Santa Faz.
Crisis climática
Informe Las diez empresas más contaminantes del país son responsables de un quinto de las emisiones españolas
Repsol mantiene el podio gris de empresa más contaminante que le arrebató a Endesa en 2020. Completan el top 10 de compañías más emisoras energéticas, cementeras y siderúrgicas, que copan entre ellas el 56% de las emisiones del mercado de carbono.
Comunidad de Madrid
Energía El apagón en Madrid, en imágenes
En Madrid, la gran urbe ha permanecido incrédula al pasar de las horas, entre rescates en el Metro, en el Cercanías y en ascensores, donde han quedado atrapadas algunas personas.

Recomendadas

Senegal
Migraciones El mito de la migración ordenada: la denegación de visados por el Consulado de España en Dakar
Maltrato institucional. Estas dos palabras son las más escuchadas cuando se pregunta a personas descontentas con el Consulado de España en Dakar. Cada vez más personas denuncian denegación de visados que no consideran justificados.
Guinea-Bissau
Internacional Guinea-Bissau arranca una ola de represión tras el sabotaje popular de una mina de arena en un parque natural
Una acción liderada por las mujeres del pueblo de Varela provocó un incendio en la bomba de extracción de la mina de arena pesada. El Gobierno ha llevado a cabo la detención de 16 personas, entre las que se encuentran líderes locales.
Galicia
Galicia Vigo, A Coruña y Ourense compraron material policial a Israel por medio millón de euros en solo cuatro años
El alcalde ourensano, Gonzalo P. Jácome, adjudicó un contrato por 70.000 euros días después del siete de octubre. Abel Caballero firmó otro de más de 200.000 euros y la alcaldesa de A Coruña siguió la estela con un contrato de 170.000 euros.