“Con vontade política pódense facer cousas, pero hai que tela”

Falamos con Pilar Santiago, unha das figuras máis visíbeis do conflito que por volta de case tres décadas, e con especial intensidade nos últimos seis anos, enfronta ás veciñas do barrio coruñés de San Vicente de Elviña, con Xunta, Concello e intereses privados polo proxecto urbanístico do Parque ofimático. Un proxecto que na súa orixe pretendía crear un centro empresarial de alta tecnoloxía que foi derivando co paso dos anos cara a un uso netamente especulativo dedicado en exclusiva á construción de nova vivenda e que transformou drasticamente este barrio rural da periferia coruñesa, con máis de cincuenta vivendas expropiadas e case todas derrubadas a excepción da de Pilar e outras catro casas máis.

Levades con este proceso aberto 25 anos. Cal é a sensación despois de tanto tempo?
Tantos anos pelexando con este problema levan moita angustia, cada que vez que chaman ao timbre e tes unha carta certificada salta o medo de que xa che veñan tirar a casa. Imaxina, é unha permanente situación de vida temporal producida por saber que a túa casa en calquera momento pode deixar de ser túa e ter que comezar de novo.

Cando comezades a organizarvos en contra das expropiacións?
Levamos con alegacións desde as primeiras notificacións que recibimos por parte do Concello, no ano 2003. Non contemplaron ningunha. Posteriormente fomos pola vía xudicial e tamén nos botaron todo para atrás. E no 2011, cando vimos que os desaloxos eran inminentes, comezamos as mobilizacións. De feito, desde o ano anterior as nosas casas xa non eran nosas, o Concello deunas de baixa no catastro. Non firmamos nada, pero as casas desapareceron do rexistro. Estamos de ocupas nunha parcela, nunha casa que non existe legalmente.

Son seis anos de mobilizacións constantes.
Comezamos a mobilizarnos co PP no poder, botáronnos do pleno varias veces, fixemos caceroladas na cidade, accións na avenida, cortes de tráfico, escraches. Chegamos a ter máis de sete mil euros en multas, e fixemos festivais para recadar cartos para pagalas.

E logo viñeron os desaloxos.
Eu a primeira vez que vin a policía local da Coruña con material antidisturbios foi aquí en Elviña, no desaloxo dos nosos veciños Álvaro e Isabel. Con nós empregáronse a fondo. Cómpre dicir que unha das cooperativas que vai construír nas parcelas expropiadas, A Carnocha, está composta por policías municipais. Fixeron moita presión para que desaloxásemos, tiñan présa por que marchásemos das nosas casas para viren eles ocupar as parcelas.

Como recibides o recente anuncio do concelleiro de Rexeneración Urbana, Xiao Varela, no que se prevé iniciar no 2018 a tramitación dun cambio no PXOM que suporía a desafectación de cinco vivendas, entre elas a túa?
De entrada é unha boa noticia, parece que por fin atenden as nosas reivindicacións. O que nos negaban ate o de agora que se podía facer, agora si se entende que se pode. Con vontade política pódense facer moitas cousas, pero hai que tela. Recollémola polo tanto con esperanza, pero tamén con certo escepticismo. A Marea Atlántica leva case tres anos de lexislatura, e, do mesmo xeito que se modificou o PXOM perante as reclamacións da Estrella Galicia, non se fixo o mesmo no noso caso. Entendo que eles non gobernan sós e teñen que chegar a acordos e recoñezo que son máis sensíbeis co noso problema que os anteriores gobernos municipais, pero nós imos seguir manifestándonos, non está nada resolto e aos políticos hai que estarlles soprando no fol, senón non atenden.