Minería
Contra a megaminería, a veciñanza iluminada

Tacharannos de iluminados, ‘ecoloxetas’ ou alborotadores mais ese desprestixio non é suficiente. Eses grupos sociais traballan arreo para protexer as súas propias vidas ante a ameaza da minería destrutiva, e demostrarán ter máis folgos que a empresa.

14 ene 2019 08:30

A ameaza da minería nun pobo non xorde dun día para outro, é un mal que vai xerminando aos poucos, silenciosamente. Moito antes de que o boletín oficial anuncie o inicio da fase de  información pública dun proxecto de explotación, as empresas promotoras xa levan moito andado. Normalmente todo comeza cunha pequena empresa local, que se fai coa concesión dos dereitos mineiros e, con iso, tamén coa complicidade e favores dos gobernos local e autonómico. En moitos casos, podería dicirse que o goberno municipal chega a converterse nunha corporatocracia, na que quen ostenta o poder, o alcalde e concelleiros, toman decisións favorables a determinadas corporacións en detrimento do pobo. Estes gobernos, normalmente rexidos por alcaldes con pouca formación e aínda menos escrúpulos, van sucumbindo aos encantos da mineira, que lles vende fume a prezo de ouro, ou o metal que se prece segundo o xacemento obxecto de explotación. E, a medida que estas empresas aumentan o seu control sobre a toma de decisións nos municipios nos que pretenden instalarse, as administracións serán menos capaces de resistilas e defender aos seus propios cidadáns. 

Minería
Actuacións do lobby mineiro en Galiza
A administración e lobbies como a COMG facilitan a actividade das multinacionais extractivas baixo unha lóxica clara: a maximización de beneficios.

Cando a pequena empresa xa está asentada é cando empeza a traballar no novo proxecto de explotación, para o que se aliará cunha multinacional con máis experiencia no sector e, sobre todo, con máis solvencia financeira. Xuntas crearán unha nova empresa, que non fará moito ruído ata que o proxecto sexa público, normalmente cando a maioría da xente estea de vacacións, con “agostosidade”.

O primeiro que tentan estas compañías en canto sae á luz o proxecto de explotación mineira é buscar a licenza social, a aprobación da comunidade local, e para iso empregarán todo tipo de estratexias, nas que non escatimarán recursos económicos. Exemplo son as charlas informativas nas que tratan de vender o proxecto como a única e gran oportunidade de crecemento da contorna, que xerará centos de empregos directos e seguramente miles indirectos, non sen antes convencer á veciñanza de que o seu é un concello en declive, e eles están aquí para vir salvalos da máis absoluta miseria.

Minería
Os perigos da minería: do Congo a Arinteiro
Denuncian condicións “comparables ás de Guantánamo” nunha mina posta en marcha polo CEO de Atalaya, impulsora do proxecto para a mina de Touro.

Primeiro ofrecen emprego local na empresa concesionaria ou noutras afíns, e así van achandando o terreo, engaiolando a unha parte da poboación, á que ademais ameazarán con posibles despedimentos por unha suposta falta de traballo se a mina non consegue a autorización para operar.

Pero as empresas deste tipo, aínda que o tenten, non poden compralo todo. Non poden comprar as vontades das veciñas e veciños afectados polos seus proxectos extractivos, que se verán no deber de organizarse para defender o seu, as terras, o medio, o auga, os seus modos de vida, totalmente incompatibles coa minería especulativa e tóxica, en todos os sentidos da palabra. Así xorden estas plataformas veciñais, que nos seguintes meses, ou anos no peor dos casos, teranse que enfrontar ineludiblemente aos enganos da mineira para saírse coa súa.

Hai dous pesos na balanza: dun lado a mineira e do outro o resto da veciñanza organizada para tratar de impedir que a empresa consiga explotar a mina. Pero hai un elemento máis, a administración que decide sobre o proxecto, en que lado se sitúa?

Agora xa non hai volta atrás, xa hai dous pesos na balanza: dun lado a mineira, xunto coa corporación municipal á que domina e os empregados da mesma que xa non teñen elección, e do outro o resto da veciñanza organizada para tratar de impedir que a empresa consiga explotar a mina. Pero hai un elemento máis, a administración que decide sobre o proxecto, en que lado se sitúa? A quen debe defender primeiramente? A resposta pode parecer tan sinxela como dicir que a administración debe seguir a lei, mais a realidade parece ser moi distinta na maior parte dos casos.

Non é estraño que os departamentos de Minas ou Medio Ambiente miren para outro lado cando reciben queixas sobre as sospeitosas actividades destas empresas, ou que poñan mil e unha trabas administrativas aos afectados pola posible futura explotación á hora de acceder a determinada información sobre o expediente.

Lei de depredación
Tecidos pola defensa da terra

Plataformas veciñais galegas traballan por un rural vivo. Nacen a partir do rexeitamento a proxectos extractivistas, de grande impacto no medio natural e escaso na economía local. En rede, loitan contra o crecemento económico a calquera prezo.

Canto maior sexa a forza social que consigan as organizacións cidadás, máis agresiva será a campaña de lavado de imaxe da promotora. Primeiro tentarán desacreditar aos seus opositores,  tratando de vincular en todo momento a súa postura contraria á mina a cuestións ideolóxicas e  partidistas. Tacharannos de iluminados, axitadores profesionais, ‘ecoloxetas’, alborotadores e todo o  que se lles ocorra. Pero normalmente esa campaña de desprestixio non lles é suficiente,  pois eses grupos sociais, aínda sen ser expertos no ámbito da minería ou do medio ambiente, non  teñen máis remedio que traballar arreo para protexer as súas propias vidas ante a ameaza da minería destrutiva, e demostrarán unha e outra vez ter máis folgos que a empresa. É por iso que a compañía tentará venderse como unha industria sustentable, respectuosa co medio e co resto de actividades económicas para o que precisan da complicidade de grandes medios de comunicación, aos que non dubidarán en pagarlles caras publirreportaxes a dobre páxina nos que contar as bondades dos seus plans para a comunidade.

A compañía tentará venderse como unha industria sustentable, respectuosa co medio e co resto de actividades económicas para o que precisan da complicidade de grandes medios de comunicación.

Algo habitual nestas campañas das mineiras é a contratación de persoas estratéxicas, conseguidores de vontades e da tan ansiada licenza social. Así, non é raro que formen parte do seu persoal  concelleiros dun partido favorable ao proxecto ou presidentes dalgunha asociación influínte na contorna.

A empresa nunca tratará de mellorar o proxecto presentado ante a administración, pois ten moi  calculado cal é a forma máis barata de conseguir os maiores beneficios posibles, e calquera  adaptación á legalidade ou ao menor dano ás persoas e ao medio ambiente supoñeralle perder ganancia, que é o único que busca. Os investimentos que fará antes de conseguir o sí da administración serán soamente para facerse co máximo apoio popular posible. Como moito presentarán informes asinados por técnicos con certo renome, seguramente do ámbito universitario, que sempre parece dar certo ‘caché' a calquera estudo técnico. 

Minería
Crónica dunha ecoloxista na xunta dunha multinacional mineira
Activistas contra a megaminería entraron na xunta de accionistas de Atalaya Mining e se viron obrigados a escoitar as reivindicacións sobre a mina de Touro.

Pero as multinacionais mineiras teñen a billeteira grande e a conciencia pequena, e todo lles parece pouco no seu afán por conseguir o vil metal, polo que non escatimarán en gastos e organizarán  visitas guiadas de todo tipo ao xacemento, sobre todo de escolares, a quen poidan facer ver que todo o labor que realizan é exemplar e respectuoso co medio. E se na zona hai algún club deportivo con certa categoría non han tardar en tentar patrocinalo, ofrecéndolle unha suculenta cifra de diñeiro que doutro xeito lles sería moi difícil de conseguir, e cada vez que ese equipo salga ao terreo de xogo lucirá o flamante nome da empresa na camiseta, e así se venderá como unha gran entidade que apoia e fomenta a vida saudable e os valores deportivos. Calquera cousa serve para comprar sociedade. 

Ata onde están dispostas a chegar estas empresas coa especulación mineira? Teñen límite os seus intentos de manipulación? Por que os gobernos permiten que estas entidades os manexen ó seu antollo? A cambio de que? Sen dúbida, unha vez que unha mineira pon o pé no teu municipio, xa non hai volta atrás, ou estás con eles ou estás contra eles, o que vén sendo contra a destrución, contra a contaminación, contra a explotación dos teus recursos e do teu modo de vida, contra o dano á saúde. Se ves a mineira chegar prepárate, porque che vai tocar loitar.



Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Ecología
Medio Ambiente Grupos ecologistas se movilizan contra la reapertura de la mina de Aználcollar 26 años después del desastre
Los colectivos ecologistas llaman a la movilización ciudadana 26 años después del desastre de Aznalcóllar ante la próxima reapertura de la mina y la aprobación del vertido de 85.520 millones de litros de agua contaminada al Guadalquivir.
Minería
Sierra de gata, amenazada Mientras la Junta concede los permisos solicitados por la minera, crece la oposición en Sierra de Gata
Con el plazo abierto para presentar alegaciones a los proyectos mineros, la oposición vecinal crece en intensidad y organización. Ayuntamientos y Mancomunidad se manifiestan en contra del proyecto extractivista.
Galicia
Redes clientelares La Xunta autoriza al dueño de la principal empresa gallega de desocupación la gestión de residuos industriales
La sociedad Residuos y Reciclajes de Santiago realizó sin autorización actividades de almacenamiento y tratamiento de residuos y la instalación de un vertedero incontrolado de residuos hasta que fue precintada por la inspección urbanística.
Lawfare
Justicia a la derecha Pedro Sánchez no está solo: estos son los precedentes a su caso de ‘lawfare’
El presidente del Gobierno aseguraba en su carta que el suyo era un caso de lawfare “sin precedentes”. Lo cierto es que esta estrategia de judicializar la vida política se ha enraizado durante los últimos años.
Lawfare
Guerra judicial Las izquierdas brindan el apoyo unánime a Sánchez que él les negó durante la era del ‘lawfare’
Todos los partidos con representación en el Parlamento y ubicados a la izquierda del PSOE, también los soberanismos, han mostrado sus posiciones públicas en solidaridad con el acoso mediático y judicial contra el presidente del Gobierno.
Política
Lawfare ¿Qué decisiones puede tomar Pedro Sánchez tras amagar con dimitir?
Tras el anuncio del presidente, se abren varias posibilidades que no se resolverán hasta el lunes: ¿Una moción de confianza? ¿La convocatoria de elecciones? ¿Un cambio de marco? ¿Dimitir y dar el salto a la presidencia del Consejo Europeo?
Opinión
Opinión Cuando la mierda nos come
El panorama mediático se ha convertido en una amalgama de espacios a cada cual más insano. Basura fabricada por gabinetes ultras, aceptada por jueces afines y amplificada por pseudomedios de propaganda regados con dinero público. Hay que pararlo.
Medios de comunicación
Opinión ¿Y qué esperabas, Pedro?
Los gobiernos de derechas llevan años alimentando con dinero público a sus medios afines que esparcen bulos y manipulan sin que el Gobierno haya hecho nada para evitarlo.
Sanidad pública
Ribera Salud Hospital del Vinalopó: el último rehén de la privatización del PP valenciano
La vuelta del PP al gobierno valenciano ha supuesto un balón de oxígeno para la principal beneficiaria de la privatización sanitaria, que mantendrá la concesión de Elx-Crevillent a pesar del malestar social.

Últimas

El Salto n.74
Revista 74 Cuando los algoritmos te explotan: no te pierdas el número de primavera de la revista de El Salto
De cómo los algoritmos y la IA gestionan el trabajo de cientos de millones de personas con ritmos y condiciones del siglo XIX, y de mucho más, hablamos en nuestro número de primavera. Ya disponible para socias y en los puntos de venta habituales.
Eventos
Evento Un Salto al periodismo del futuro: súmate a nuestro primer evento para estudiantes y jóvenes profesionales
El viernes 10 de mayo, El Salto organiza una jornada de periodismo joven para profundizar en temas clave, nuevos lenguajes y formatos, desde un enfoque eminentemente práctico.
Antifascismo
Antifascismo en Roma 25 de Abril, día de ‘La Liberazione’
El movimiento antifascista celebra el fin de la ocupación nazi con una demostración de poder en las calles de Roma.
Más noticias
Portugal
Portugal Cuando los campesinos portugueses tomaron la tierra… y la contrarrevolución se la despojó a tiros
Tras el 25 de abril de 1974 una ola de ocupaciones agrícolas impulsó en Portugal una profunda reforma agraria que los gobiernos socialistas y conservadores tardarían más de una década en desmontar.
El Salto Twitch
El Salto Twitch La Catana 2x06, comunicación política y campaña
Nos preguntamos cómo la carta de Pedro Sánchez atraviesa un momento político y electoral que se estira desde las generales, pasando por elecciones gallegas y vascas, para cristalizar en unas catalanas y europeas que van a marcar nuestro imaginario.
Derechos Humanos
Libertades y derechos Amnistía Internacional acusa al Estado de no investigar casos graves de violación de los derechos humanos
El informe anual de esta organización de derechos humanos denuncia “la persistente falta de rendición de cuentas por las violaciones de derechos humanos cometidas por el Estado español”.
Portugal
Memoria histórica 50 años del 25 de abril: la reforma agraria
Cuando se cumple medio siglo de la Revolución de los Claveles este catedrático y corresponsal de prensa en Portugal entre 1974 y 1975 relata una de las caras menos conocidas de este proceso histórico: la reforma agraria.
Medio ambiente
Minas en Andalucía La sinrazón de los vertidos mineros al Guadalquivir
Se cumplen 26 años del vertido minero desde la Mina de Aznalcollar al Río Guadiamar en abril de 1998. Ahora, los nuevos proyectos de vertidos mineros desde las minas Cobre-Las Cruces y Aznalcóllar-Los Frailes vuelven a poner en peligro la zona al no haber tenido en cuenta las características del lugar.

Recomendadas

Derechos reproductivos
Luciana Peker y Cristina Fallarás “El aborto se ha apartado del relato feminista porque genera consenso”
Las periodistas Cristina Fallarás y Luciana Peker forman parte del grupo motor de una campaña europea que quiere blindar el derecho al aborto mediante una iniciativa ciudadana que necesita un millón de firmas para llegar a ser debatida.
Música
Música Aprendiendo filosofía con el punk patatero de La Polla Records
Los cáusticos esputos lanzados por Evaristo en las canciones de La Polla Records contenían materia adecuada para hablar de filosofía política en el instituto. Así lo entiende el profesor Tomás García Azkonobieta, autor de ‘La filosofía es La Polla’.
Pensamiento
Kristen Ghodsee “Necesitamos soluciones que podamos llevar a cabo sin la ayuda del Estado”
Esta escritora y etnógrafa estadounidense explora experiencias utópicas del pasado y del presente en su último libro ‘Utopías cotidianas’ (Capitán Swing, 2024).