Medio ambiente
Un estudo do CSIC revela como os macroplásticos alteran os bancos de mexillón en Galiza

Un novo estudo con participación do Instituto Español de Oceanografía (IEO-CSIC) demostra que os residuos macroplásticos presentes no medio mariño, mesmo en cantidades reducidas, poden modificar de forma significativa a estrutura e o funcionamento ecolóxico das comunidades de mexillón (Mytilus galloprovincialis), unha especie clave na costa galega.

A investigación, realizada por persoal do IEO-CSIC xunto a especialistas do Instituto de Investigacións Mariñas (IIM-CSIC), as universidades de Málaga e Cádiz e varios organismos internacionais, analiza experimentalmente como diferentes tipos de macroplásticos afectan ao rendemento fisiolóxico e a estabilidade dos bancos de mexillón.

O traballo, desenvolvido no litoral de Galiza, avaliou o impacto de dous tipos de residuos frecuentes: películas de polietileno —similares ás bolsas comerciais— e filamentos de nailon procedentes de sedais de pesca. Os resultados amosan que os filamentos de nailon en altas concentracións reducen de forma notable as taxas de respiración e filtración dos mexillóns, procesos esenciais para o seu metabolismo.

Aínda que pequenas cantidades de plástico poden favorecer temporalmente a formación de estruturas máis complexas, unha acumulación excesiva xera efectos negativos: limita a mobilidade dos individuos e compromete a súa capacidade para crear estruturas tridimensionais cohesionadas. En comparación, as películas de polietileno causaron alteracións máis moderadas nos parámetros fisiolóxicos e estruturais analizados.

“Os achados deste traballo subliñan a necesidade de incorporar os macroplásticos bentónicos na xestión e avaliación ambiental e de abordar a contaminación por plásticos desde unha perspectiva ecosistémica”, destaca Eva Cacabelos, coautora do estudo e técnica no Centro Oceanográfico de Vigo do IEO-CSIC nun comunicado enviado aos medios de comunicación. Segundo sinala, esta visión debe contemplar non só a biodiversidade, senón tamén os procesos funcionais que sosteñen a estabilidade e produtividade dos ecosistemas costeiros.

O estudo enmárcase no programa internacional GAME (Global Approach by Modular Experiments), coordinado polo GEOMAR Helmholtz Centre for Ocean Research Kiel (Alemaña). A edición de 2020 estivo dedicada a analizar o impacto da contaminación plástica mariña sobre organismos bentónicos e os procesos ecosistémicos asociados.

O experimento en Galiza foi desenvolvido no IIM-CSIC de Vigo, coa participación de Eva Cacabelos (IEO-CSIC), José Fernández Babarro (IIM-CSIC) e Ignacio Gestoso (INMAR-UCA) como investigadores colaboradores.