Literatura
ELKAR euskal planeta bat?

Durangoko azokaren atarian liburugintza, argitalpenen mundua eta liburudendak dakartzagu hizpidera. Letren munduak oraindik dirua, ideiak, papera eta mundu bat mugitzen ditu. Datuek hausnarketara garamatzate, eta ideiak astintzeko baliagarri izan daitezke gogoeta batzuk. Irakurtzeak buruari eragitea du xede, eta irakurtzen —eta argitaratzen— denaz gogoeta egiteko unea ere heldu da. Elkarrekin egin dezakegu, nahi izan ezkero. Elkarrekin? Denok batera, edo nahi dugun bezala. Elkar aipatu, eta koloreak areagotzen zaizkigu.

Duela 40 urte baino gehiago Baionan sortutako argitaletxea, erraldoia bilakatu da urteen poderioz. Batzuk monopoliotzat dute, argitaletxe bezala Euskal Herrian liburu gehien argitaratzen duen argitaletxe multzo batek osatua. Banaketa sare haundia eta ia bakarra izateaz gain, liburu denda kate esanguratsua du herrialdez herrialde. Bere markapean 18 denda ditu egun eta beste denda batzurekin aliantzak dituzte. Ikastolen munduarekin aspaldiko harremana sendotu eta ikas materiala sortzen dute marka propio batekin. Haurren mundua, hezkuntza materiala, hizkuntzarekin lotutakoa, literatura, gastronomia, mendia, diskogintza, jolasak... gero eta sare handiagoa bilakatu da Elkar. Herri eta hiriburuetako dendekin batera, sarean aritzen den elkar.eus eta Amazon zerbitzen ditu egunero. Milioi askotako negozioa da letren inguruko hau, eta zenbaki oso serioak mugitzen ditu, inolako ezbairik gabe.

Elkar: “Amazon beste denda bat da guretzat”

Aspaldi honetan asko entzuten da Elkar eta Amazon handiaren arteko harremanaz. Eguneroko harreman horretan, Elkarrek zerbitzua eskaintzen dio Amazoni. “Beste denda bat da guretzat, Amazoni zerbitzatzen zaio banaketatik beste denda bati bezala” adierazi du Joan Mari Larrarte Elkarreko arduradunak. “Gure bezero bat da Amazon, denok ikusten dugun bezala gero eta salmenta gehiago duena”. Eta salmenta horren Euskal Herriko atala liburu eta diskoei dagokionez Elkarrek zerbitzatzen du.

Eraberean logistika eta web bidezko salmentei buruz galdetu diogu Joan Mari Larrarteri. “Jendearen ohiturak ikusita eta argitaratzen diren datuak kontuan hartuta, argi dago gero eta gehiago egingo dutela gora web bidezko erosketek, etxetik erosi eta etxera bideratu produktua. Hori horrela izango dela nahiko argia da. Hala ere, denda fisikoek jarraituko dute beren lekua izaten, eta oraingoz bederen, internet bidezko eta denda bidezko salmenta, bi ereduak izango ditugu. Noiz arte? Batek daki. Gaur egun aldaketak azkar gertatzen dira, eta zaila da aurreikusten urte batzuk barru gauzak nola etorriko diren”. Elkar.eus denda handi bat da, baina bertako arduradunek adierazitakoaren arabera salmentak ez dira handiak, batez ere erraldoiek egiten dute negozioa sarearen bitartez, eta liburuen kasuan Amazon da nagusi. 

Liburudenden mapa eraldatzen ari da

Azken urteotan asko aldatu da liburudenden panorama Hego Euskal Herrian. Herri txikietan desagertzen joan dira, eta maila erdiko herrietako denda asko Elkarren esku geratu dira. Une honetan Elkarrek bere izenarekin 17 denda ditu guztira Araba, Bizkaia, Gipuzkoa eta Nafarroan; eta beste bat Lapurdiko hiriburuan. Hiruburuetan dago kontzentrazio garrantzitsuena: Gasteiz eta Iruñean bina denda ditu eta Bilbo eta Donostian berriz hiru hiriburu bakoitzean. Gipuzkoan zehar adibidez bost liburudenda gehiago daude Arrasate, Bergara, Hernani, Tolosa eta Irunen. Lehenago Elkarrenak eziren denda batzuk eskuratu ditu azken urteotan eta bere markapean funtzionatzen dute orain. Horri buruzko azalpenak eskaini dizkigu Joan Mari Larrarte arduradunak. “Hainbat dendak jo izan du Elkarren atea, esaten ixteko asmoa dutela eta ea Elkar Taldeak hartuko lukeen, bestela herria liburu-dendarik gabe gera daitekeela eta”. Askotan Elkarrek beregain hartu ditu, eta herrietako beste denda batzuei Elkar sareko kide izatea eskaini zaie, zerbitzua eskaini eta fakturazio eta kudeaketa amankomuna proposatuz. Elkar dendak direnez gain, badira beste asko Elkar banatzailea eta fakturazio sistemarekin funtzionatzen dutena nagusiki, nahiz eta izera independientea eduki. Lotura gero eta estuagoa da.