Plan Estratexia Enerxética USC 2
Entrada da Facultade de Ciencias da Comunicación, coa pequena iluminación de reforzo instalada no exterior hai apenas uns meses. Cedida por AROA ÁLVAREZ Elena García Núñez

Universidad pública
A letra pequena do Plan de Estratexia Enerxética da USC

A comezos de curso, a Universidade de Santiago de Compostela aprobou un novo plan de medidas para reducir o seu gasto en enerxía.
17 ene 2023 09:37

A Universidade de Santiago de Compostela inaugurou este curso cun ambicioso obxectivo: converterse nunha institución sostible e responsable en materia de consumo enerxético e sentar así un precedente para as demais Universidades de Galicia e do Estado. Ese é o espírito do seu novo Plan de Estratexia Enerxética, aprobado o 29 de setembro polo Consello de Goberno, que establece unha serie de medidas para reducir o gasto enerxético a partir de 2023.

Para comezar, designáronse tres centros nos que se desenvolvería un proxecto piloto do Plan: as Facultades de Física, Bioloxía e Ciencias da Comunicación, que albergan unicamente unha ou dúas titulacións, e por tanto contan cun nivel de alumnado e persoal reducido que permite axilizar as primeiras disposicións.

“Dende o primeiro momento fomos moi conscientes da gravidade do problema económico ao que había que facer fronte”, conta Elena López Lago, Decana da Facultade de Física. Tamén foi positiva a resposta en Bioloxía, “especialmente concienciada cos aspectos de aforro enerxético, que tamén poden ser bos dende o punto de vista medioambiental”, como explica Jesús López Romalde, o seu Decano.

Ademais, o plan piloto ofrecía a estes centros o apoio institucional necesario para acometer certas actuacións infraestruturais que requirían con anterioridade. “A nosa Facultade xa tiña solicitado en moitísimas ocasións facer unha reestruturación do cadro de iluminación, poñer contadores nos platós para saber canto se consumía...”, relata Ana Isabel Rodríguez, Decana de Ciencias da Comunicación, convencida de que un plan coma este “tiña que estar enriba da mesa dende hai moito máis tempo”.

As primeiras medidas consistiron na redución dos horarios de apertura e o apagado de luces, cuestións pequenas pero que produciron xa algunhas incompatibilidades. No caso da Facultade de Física, por exemplo, deseñouse un <<apagado enerxético escalonado>> das distintas zonas do centro para non interromper actividades investigadoras.

Tamén xurdiron problemas estruturais, especialmente en Ciencias da Comunicación. A arquitectura do edificio ideouse de forma case contraditoria cos principios de iniciativas coma esta, xa que preveu un acendido sen interrupcións de todas as luces interiores para evitar a instalación de farolas no exterior, e o seu cadro eléctrico impide apagar as luces por fases, por exemplo. A solución destas cuestións implica varias obras a conta da propia Universidade, polo que a Facultade deberá esperar ás mesmas para percibir un aforro enerxético significativo.

 Plan Estratexia Enerxética USC 1
Faixas do Persoal de Administración e Servizos da USC en rexeitamento ao Plan de Estratexia Enerxética, na Facultade de Ciencias da Comunicación. Elena García

O Decanato de Bioloxía relata tamén problemáticas propias, como inundacións e goteiras no edificio que requiren abrir o centro con máis antelación para solucionarse antes do inicio das actividades. “Tamén temos laboratorios de investigación e aparatos que teñen que estar acendidos sempre, co cal teremos que buscar medidas alternativas”, engade López Romalde.

Pese ao seu prometedor inicio, o Plan de Estratexia Enerxética rodeouse de polémica nas últimas semanas a raíz dun conxunto de concentracións convocadas polo Persoal de Administración e Servizos (PAS), organizado nunha Asemblea propia e en sindicatos como a CSIF ou a CIG.

Alén das consignas que protagonizaron estas protestas, o descontento deste colectivo co Plan é xeneralizado e ten máis que ver coa súa forma que co seu contido. “É imposible non estar de acordo con aforrar enerxía tal e como están os prezos”, relata Enrique López Veloso, traballador administrativo da USC e membro da CSIF, quen afirma que os gastos estimados estanse a empregar como pretexto para “modificar todas as condicións laborais sen límite e sen negocialo coa representación sindical”.

Unha estimación que, ademais, establécese sen máis datos que a porcentaxe de suba dos prezos prevista pola Rede de Enerxía da Xunta de Galicia para o vindeiro ano. “Non se deu ningún estudo previo, ningunha auditoría enerxética para valorar as posibilidades sabendo os gastos mensuais da Universidade”, insiste o membro da CSIF.

Pese ao seu prometedor inicio, o Plan de Estratexia Enerxética rodeouse de polémica nas últimas semanas a raíz dun conxunto de concentracións convocadas polo Persoal de Administración e Servizos (PAS), organizado nunha Asemblea propia e en sindicatos como a CSIF ou a CIG.

A cuestión máis seria ten que ver co peche anual das instalacións durante o Nadal, o Plan resolveu en ampliar este curso do 23 de decembro ao 9 de xaneiro. Durante estas datas, os edificios da USC pecharán e todo o seu persoal exercerá o teletraballo. É neste punto no que se dan as principais confrontacións, xa que o PAS argumenta que a Universidade pretende adoptar medidas que atentan gravemente contra os dereitos laborais dos seus empregados.

“Non vemos ningún inconveniente no teletraballo como medida”, explica López Veloso, “pero a letra pequena di que o persoal que non poida pasar ao teletraballo, coma un bedel ou un técnico, debe coller eses días obrigatoriamente como días de Asuntos Propios, co cal perde o dereito a dispoñer deles durante o resto do ano”. É dicir, denuncian que a Universidade está tratando de apropiarse dos días de conciliación que por lei están á libre disposición do traballador, algo que vai completamente contra os dereitos do PAS como traballadores.

Ademais, o sindicato denuncia que ese teletraballo tampouco se formulou de acordo coa lexislación, que establece que os gastos derivados do mesmo deben correr a conta da empresa. “Gastaremos a mesma calefacción, a mesma luz... pero nas nosas casas, polo que pretenden que as paguemos nós”, engade o administrativo.

A Asemblea de Investigadoras de Compostela, que concorda coas problemáticas que traslada o PAS, sinala que as medidas implican “precarizar aínda máis aos colectivos xa precarizados que estamos na Universidade”

Un sentir similar manifesta a Asemblea de Investigadoras de Compostela, que concorda coas problemáticas que traslada o PAS, que implican “precarizar aínda máis aos colectivos xa precarizados que estamos na Universidade”, conta David Mosquera, representante da AIC e investigador na Facultade de Matemáticas.

“Que algo supoña un aforro non quere dicir que sexa razoable”, engade Mosquera, que indica que algunhas compañeiras da AIC pasaron moito frío nos seus postos de traballo os días de máis baixas temperaturas pola ausencia de calefacción. “Entendemos que este Plan pode ser necesario, pero tamén hai unha lexislación que garante precisamente que o traballo se faga en certas condicións”, conclúe, compartindo tamén as preocupacións sobre as condicións nas que se desenvolverá o teletraballo durante o Nadal.

Estas cuestións afectan exclusivamente a este persoal de máis baixas instancias, pero a tónica xeral de incerteza esténdese a todos os colectivos universitarios. Todos eles coinciden na falta de información, especialmente o alumnado, que aínda non sabe como se vai ver afectado por estas medidas. “Ao final está sendo como todo o que se pon en marcha dende a Universidade: mandan un correo sucinto e aí remata a súa campaña de información”, opina Aroa Álvarez, estudante do Mestrado en Xornalismo e Comunicación Multimedia.

As traballadoras de base da USC son quen realmente vivirá o efecto destas novas medidas.

O mesmo transmiten as investigadoras, aínda á espera de recibir información concreta, “o mínimo cara ás traballadoras dunha institución pública”. “Estase vendo que non se fixo unha proposta madurada nin consensuada, por iso recibiu unha confrontación inmediata”, argumenta tamén Mosquera, para quen este proceder “é unha manifestación máis da falta de vontade diálogo entre os órganos da USC coa maioría dos colectivos da Universidade, que xa se vén manifestando hai tempo”.

En definitiva, se ben a USC está tratando de aportar todas as indicacións precisas aos seus centros institucionais pese ás dificultades, semella que polo camiño está descoidando aos seus traballadores de base, que son quen realmente vivirá o efecto destas novas medidas e terá que desempeñalas no funcionamento cotiá da Universidade. En palabras do propio López Veloso, “está ben seguir o típico ciclo político dos catro anos e que despois lles dea igual porque non van estar aquí, pero os traballadores si que imos seguir aquí e imos ter que pagar o pato do que non se está facendo ben hoxe”.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Educación pública
Iglesia Semana Santa: negocios, procesiones en colegios, inmatriculaciones y fervor
Más allá de la expresión cultural, la Semana Santa tiene una esfera económica que genera millones de euros y otra social que le sirve a la Iglesia Católica para legitimar sus privilegios dentro del Estado español.
Industria
Transición industrial Mecaner, un cierre injusto o cuatro alternativas con mirada ecosocial para mantener la fábrica de Urduliz
ESK y LAB han presentado el ‘Plan de Transición Ecosocial’ que ha elaborado la cooperativa Garúa como una herramienta para la búsqueda de soluciones al ERE propuesto por la multinacional Stellantis.
Palestina
Palestina Viaje al fondo del horror
El fotoperiodista Javier Bauluz cubrió la primera Intifada, la primera gran rebelión del pueblo palestino desde la creación del estado israelí.
Argentina
Argentina Myriam Bregman: “El de Milei es un típico gobierno neoliberal con recetas ortodoxas clásicas”
Quien fuera candidata de la izquierda a la presidencia en las elecciones en las que Milei salió victorioso, evalúa las consecuencias del gobierno de La Libertad Avanza y las respuestas que están dando los distintos actores políticos.
Maternidad
Maternidades Reaprender la espera
El tiempo de gestación es largo y va a un ritmo distinto al que acostumbras: el ritmo natural al que desarrolla una playa, un monte, un océano. Y no estamos ya habituados a darle la mano a la pausa.
Momus Operandi
Momus operandi Todo es una narración
Nos dicen que las mentiras son la única realidad. Que aprendamos a mentirnos, que nos engañemos, que no nos importa la salud, ni los derechos laborales, ni las violencias estructurales.
Ríos
Radiografía fluvial de España La tierra que no amaba sus ríos
Los ríos ibéricos agonizan. Casi la mitad de las masas de agua está en mal estado. Presas, sobreexplotación, contaminación y crisis climática son sus principales amenazas, con la agroindustria como mayor agresora.
Accidentes laborales
Accidentes laborales Detenidos tres empresarios en Galicia tras la muerte de un migrante que trabajaba sin equipo de protección
El joven de 28 años, que estaba empleado con un contrato irregular, falleció el 26 de febrero tras precipitarse desde una carretilla elevadora sin la protección necesaria para esa labor.

Últimas

Ocupación israelí
Palestina El Salto te ofrece una camiseta para apoyar económicamente a la UNRWA
No cesamos de buscar nuevas vías para visibilizar un mayoritario clamor social que pide un alto el fuego al que apenas se da cabida en el discurso mediático convencional. Todos los beneficios de esta campaña irán destinados a la UNRWA.
Derecho a la vivienda
Derecho a la vivienda La PAH València clama por el derecho a una vivienda digna: “¿Duermen tranquilos?”
Centenares de personas protestan frente al palacio de la Generalitat para exigir que se haga efectivo el derecho a la vivienda ante la insoportable alza de los precios.
Sidecar
Sidecar Crisis intratable en la República Democrática del Congo
Una y otra vez los actores externos han fracasado a la hora de contener la escalada de violencia en la República Democrática del Congo.
Deportes
Rugby femenino +35 Las Milnoh Granada, un club de rugby femenino +35 creado y gestionado por mujeres
32 mujeres nacidas en mil novecientos y pico, federadas en un equipo que les ha dado un espacio propio, sentido de pertenencia, una tribu donde “yo soy porque somos”
América Latina
Caribe Haití: el fracaso neocolonial y el “eterno castigo de su dignidad”
La crisis de gobernabilidad que vive Haití después del alzamiento paramilitar que liberó a más de 3.600 presos y expulsó al primer ministro es un capítulo más de una historia colonialismo y dependencia.
Trabajo sexual
Estudio sobre trabajo sexual De la Policía, los dueños de locales y los clientes: así es la violencia que sufren las trabajadoras sexuales
Las trabajadoras sexuales sufren múltiples violencias y un estudio las recoge en sus propios términos. Las violencias más frecuentes por parte de los clientes consisten en la retirada del condón sin consentimiento o malos tratos verbales.
Urbanismo
Urbanismo La nueva Ley del Suelo va al Congreso bajo la acusación de fomentar pelotazos urbanísticos
Sumar y Podemos no garantizan el apoyo a la ley, que limita las posibilidades de declarar nulos los planes urbanísticos, así como la acción ciudadana contra las irregularidades urbanísticas.

Recomendadas

Memoria histórica
Marc Solanes “Mi bisabuela luchó en el frente y fue considerada una mala madre, pero lo hizo por sus hijas”
En ‘Las niñas de Elna’ (Pollen, 2024) el periodista reconstruye la historia de las mujeres de su familia resolviendo enigmas para resignificar la imagen de la mujer en la historia.
Euskal Herria
Korrika Correr a favor del euskera cruzando fronteras
La Korrika es el mayor evento de Euskal Herria. En la última edición de esta carrera de más de 2.500 kilómetros ha participado un tercio de la población vasca.
Cine
María Alché y Benjamín Naishtat “El cine puede proponer imágenes y reflexionar, y por eso Milei necesita destruirlo”
María Alché y Benjamín Naishtat dirigen ‘Puan’, una película optimista y amarga, entre la comedia y el cine social, que ofrece nuevas lecturas tras los primeros cien días de gobierno de Milei en Argentina.