Refucoru: “Como non hai vontade política, mellor poñerse mans á obra”

Na reportaxe sobre o sistema de acollida en Galiza analizabamos as problemáticas do programa e do procedemento de asilo. Ante a ineficacia da vía estatal, activistas e persoas da sociedade civil traballan para aportar solucións ás persoas solicitantes. O que o Estado non pode ou non quere facer, esfórzase por facelo Refucoru.

Ahmad fuxiu en 2015 de Raqqa, cidade ocupada por Daesh ata o pasado outubro. En Idomeni coñeceu a Leticia, unha cooperante galega que coma el, traballaba como voluntaria nos campos gregos. Agora viven na Coruña e adican o seu tempo a facilitar a integración de persoas que como Ahmad, tentan facer unha nova vida despois de verse obrigados a fuxir.

Cando e por que nace RefuCoru?
Comezou sendo unha páxina de Facebook adicada a visibilizar o proceso de asilo en Galiza. A información era confusa, había unha aparente situación de bloqueo dos concellos para a acollida e moitas dificultades eran recorrentes, polo que decidimos investigar como se solucionaban os problemas noutros territorios. Así naceu, para coñecer a situación xeral e buscar solucións locais. Percorremos 15 cidades e reflexionamos en que podiamos axudar. A xente tiña moitas dúbidas e decidimos ofrecer información sobre asilo e acollida veraz e traducida para persoas solicitantes, entidades e colectivos que as apoian. Propuxémoslle a idea á ONG Aire e non dubidaron en apoiarnos. Mentres buscamos financiamento publicamos infogramas en Facebook e resolvemos dúbidas.

Facedes o traballo que deberían facer outros? 

Dende logo. Non lle corresponde facer este traballo a dúas ánimas animosas, senón á administración central, pero como non hai vontade política desa banda, mellor poñerse mans á obra. Animamos á xente a que faga o mesmo. Oxalá na acción ou na sensibilización se dean conta de todo o que se pode facer en vez de financiar cegamente grandes organismos internacionais que apoian os intereses duns poucos países e non miran pola xente que de verdade o precisa.

Tras a vosa experiencia, cales son os problemas que detectades?
Por nomear algúns: falta de información ás persoas refuxiadas sobre os seus dereitos e obrigas, procedementos e recursos, unha gran lentitude na tramitación dos expedientes e a conseguinte inseguridade na que se atopan as persoas durante o programa. A duplicidade de servizos, a inexistente coordinación da administración central coa rexional e municipal, a falta de garantía de dereitos fundamentais pola heteroxeneidade de formas nas que se aplica -dependendo do grupo de traballadoras/es que che toquen, coma unha lotería- e a falta de avaliación. Non se trata da lonxitude do programa, que por outra banda dista de ser abondo, trátase de como se aplica.

E que boas prácticas?
As boas prácticas sempre están relacionadas co traballo en rede entre entidades que acollen e outros organismos e grupos de traballo moi profesionais e humanos. Hai boas metodoloxías de traballo e están a nacer programas de acollida paralelos á oferta estatal que son moi interesantes.

Ahmad e Leticia teñen aberto un crowdfunding para a terceira fase do proxecto Refucoru, na que se entrevistarán con persoas solicitantes de asilo, plataformas cidadás e entidades do terceiro sector de diferentes partes do Estado.