Lugo
Varias mulleres acusan ao presidente da Deputación de Lugo do PSOE de acoso sexual

Varias mulleres presentaron denuncias internas por presunto acoso sexual contra José Tomé Roca, presidente da Deputación de Lugo, alcalde de Monforte de Lemos e secretario xeral do PSdeG-PSOE na provincia. As acusacións, difundidas inicialmente a través de testemuños recompilados polo programa de televisión Código 10 de Cuatro, describen condutas que incluirían tocamentos non consentidos, chamadas e mensaxes con contido sexual e, nalgúns casos, insinuacións ou proposicións relacionadas coa posibilidade de obter empregos ou melloras profesionais a cambio de favores sexuais. As denunciantes, que piden manter o anonimato por temor a represalias, sinalan que as situacións terían ocorrido durante anos e que terían posto os feitos en coñecemento de responsables do partido sen que se adoptasen medidas visibles.

Os relatos das mulleres apuntan a un patrón de comportamento reiterado no tempo. Varias delas aseguran que comezaron a recibir comentarios inapropiados, insinuacións ou invitacións de carácter persoal que, co paso do tempo, derivaron en actitudes máis insistentes. Segundo describen, a relación xerárquica e a influencia política de Tomé xeraban un contexto de vulnerabilidade que dificultaba rexeitar ou denunciar as condutas. Algunhas das afectadas afirman que, tras manifestalo, a situación lonxe de mellorar converteuse nun contorno hostil que as levou a apartarse de actividades do partido ou mesmo a renunciar a responsabilidades orgánicas.

Unha parte das denunciantes sostén ter trasladado as súas experiencias a cargos relevantes do PSOE en Galiza e polos canles internos do partido. De acordo cos seus testemuños, producíranse conversas con membros de distintas organizacións internas do partido nas que se expuxeron os feitos con detalle. Con todo, aseguran que a resposta recibida foi insuficiente. Algunhas relatan ter sido convidadas a minimizar a gravidade do ocorrido ou a considerar as condutas como propias da personalidade do dirixente. Outras afirman directamente que se lles aconsellou non avanzar nunha denuncia formal para evitar conflitos internos ou danos políticos á organización na provincia de Lugo.

Pola súa parte, José Tomé nega de xeito categórico todas as acusacións. Cualificou os feitos na Cadea Ser como unha “montaxe” construída para dañalo politicamente desde as súas propias filas e asegura que nunca recibiu unha comunicación formal —nin interna nin xudicial— en relación con estas denuncias. Afirma que emprenderá accións legais contra quen, na súa opinión, estean intentando difundir informacións falsas ou prexudiciais. O seu contorno político máis cercano sostén que non existe evidencia das condutas descritas e que os relatos forman parte dunha tentativa de desestabilizar a estrutura provincial do partido.

A nivel orgánico, a dirección nacional do PSOE sinalou publicamente que calquera denuncia de acoso sexual será tratada coa máxima contundencia e que, de confirmarse os feitos, adoptaranse medidas inmediatas. Con todo, o partido tamén subliña que as denuncias internas requiren un proceso específico que respecte a confidencialidade das persoas afectadas e que non todas as comunicacións realizadas a través das canles internas se trasladan automaticamente á dirección autonómica ou federal. Esta situación xerou confusión e debate interno sobre a eficacia dos protocolos existentes e sobre o grao de protección que ofrecen ás mulleres que denuncian.

O caso adquire especial relevancia nun momento delicado para o partido, que nas últimas semanas afrontou outras denuncias de acoso en distintos territorios como o caso Salazar. A acumulación de casos abriu —se é que algún día se pechou— un debate sobre a cultura interna das organizacións políticas e sobre os mecanismos de control e prevención fronte a comportamentos abusivos en estruturas onde existe unha relación xerárquica forte e un elevado nivel de dependencia orgánica ou laboral.

Mentres tanto, as denunciantes insisten en que o seu principal obxectivo é que se abra unha investigación independente, que se salvagarde a súa identidade e que o partido garantice que non haberá represalias contra elas nin contra outras mulleres que poidan decidir dar un paso adiante. Afirman que non buscan un conflito interno, senón a protección dos seus dereitos e a necesidade de que calquera institución pública manteña condutas exemplares en materia de igualdade e prevención do acoso.

O desenvolvemento dos próximos días será clave para determinar a dirección do caso. Se as denuncias se formalizan nos órganos internos do partido ou en instancias xudiciais, poderían iniciarse procesos con consecuencias políticas significativas. En caso contrario, o debate centrarase na necesidade de revisar os mecanismos internos dos partidos para garantir que as persoas afectadas atopan vías efectivas e seguras para denunciar. O impacto xa é evidente: o caso sacodiu o panorama político galego e abriu unha nova fronte no debate sobre a responsabilidade institucional fronte á violencia sexual e o acoso en espazos de poder.