Corpos Incómodos
Cis-tema sanitario

A ninguén lle gusta estar enferme ou ir ao médico. Fai un tempo, por causa dunha forte dor de oídos, tiven que ir ás urxencias do centro de saúde. Fíxenme acompañar dunha boa amiga porque é máis fácil con compaña. Sobre todo cando tes un DNI co teu deadname (nome asignado) e cero passing (passing é cando es lide co xénero co que che identificas – non é o meu caso).

Todes sabemos que nestes tempos de controversias de pandemia, ir de urxencia ao centro de saúde, se complicou máis aínda. Hai que chamar para que che dean unha cita telefónica pasados un ou dous días. Nesa cita telefónica, con sorte, danche unha presencial para pasados outros dous ou tres. E indo directamente ao centro de saúde, soe ser igual. Por moito que aseguremos que o que precisamos é ser vistes, o mais común é que a resposta sexa que non se é viste por unhe médique sen antes falar por teléfono co eli.

Es médiques téñeno complicado para coidar es súes pacientes, pero aínda así están mais preparades para tratar a unha persoa cis, hetero, branca que a calquera persoa migrante, racializada ou lgbtiq+

Pero teño que recoñecer que polo menos a ese nivel tiven sorte. Chegamos ao centro de saúde sobre as 13:45 e nin 15 minutos máis tarde xa me estaba recibindo un médico. Fíxome entrar na súa sala de consultas sen falar, cun xesto de cabeza. Non me dixo que me sentara, non me mirou durante un tempo e de repente, tratándome polo meu deadname, preguntoume que facía eu alí, que unha dor de oídos non é ningunha urxencia, que ás dúas da tarde non é hora de ir ao médico (as urxencias só pechan ás tres), que lle da igual que eu viaxe mañá, que isto non son horas, que ele está alí para educarme, que non, non podo chamar a persoa que me acompaña, non son unha nena pequena, e que me apure para que me mire. En fin. Eu estaba moi nerviose.

O encontro sempre vertical que se da entre médiques e pacientes deixa nervose a calquera. Sentímonos vistes coma corpos con partes desgarradas entre si. Un fígado enfermo, un corazón con taquicardia. Poucas veces somos vistes coma persoas con emocións e circunstancias sociais que inflúen no estado do noso corpo e condicionan os coidados que precisamos. Esas cousas tan importantes non se ensinan no curso de mediciña. Non o suficiente. E o pouco que se ensina, pronto se esquece. Por iso se parte do principio de que todes somos cis e trátasenos coma se todes estivéramos en igualdade de circunstancias.

 Se hai culpa, tampouco é delis, senón dun sistema que lles esixe que traballen en condicións pouco humanas, e que polo tanto deshumaniza.

A violencia do missgendering (cando te tratan por un xénero que non é aquel co que te identificas), a sensación difusa dunha agresión verbal que nacía dun xogo de poder, a súbita dúbida de se merecía estar aló, e o medo a que me pedira que me espira e descubrira, á traizón, o meu corpo trans, fixéronme levantarme e marchar sen deixarlle que me mirara. Despois diso aínda discutimos con él, fora. Respirei. Dende a rabia e a frustración, volvimos discutir. A miña amiga fixo de intermediaria esplendidamente. Se non fora por ela, tería sido insoportable. Ao final,  miroume outra médica que me chamou polo meu apelido, e volvín para casa con receita de ibuprofeno para a dor de oídos, lamendome as feridas, pero agradecide por ter boes amiguis.

Seica é un privilexio ter un sistema de saúde público e universal. E recoñézome moi privilexiade por ser europei, branque e ter a tarxeta sanitaria máxica que me da acceso a este sistema. Pero hai que recoñecer que non só está cada vez máis precarizado e privatizado, como estruturalmente está pensado para persoas cis, hetero, neuro-normativas, brancas, non migrantes, etc. Os escalóns de privilexios son visibles aquí tamén. Es médiques téñeno complicado para coidar es súes pacientes, pero aínda así están mais preparades para tratar a unha persoa cis, hetero, branca que a calquera persoa migrante, racializada ou lgbtiq+. E claro que teñen que asumir responsabilidade sobre iso.

Sobre esa discapacidade que teñen para nos tratar con respecto e humanidade. Pero se hai culpa, tampouco é delis, senón dun sistema que lles esixe que traballen en condicións pouco humanas, e que polo tanto deshumaniza. E esa deshumanización que permite que traballen a veces mais de 24h sen parar, con contratos hiper-precarios e hiper-temporais (por días ou semanas) é a mesma que es impide parar a mirar es súes pacientes, de ver como persoas a xente que teñen diante e de ter tempo e tranquilidade para empatizar cunha dor de oídos que ao mellor non se cura só con ibuprofeno e antibióticos. Que para curar ben precisa dunha escoita activa, atenta, empática e humana.

Os nosos corpos (e tempos) como campo de batalla

Iria Vázquez Silva

Feminismos

Os nosos corpos (e tempos) como campo de batalla

Iria Vázquez Silva

A folga de coidados como clave dentro do feminismo.