Balea Cultural
A outra Bauhaus: 40 anos de post-punk dende a ultratumba

Cando a xente fala de Bauhaus, o máis frecuente é que se estean a referir á escola de arte e arquitectura fundada en Alemaña en 1919, característica por acoller unha gran diversidade de vangardas e por tratar de favorecer en todo momento o compromiso político e social. Pero haberá outras persoas que ao escoitar o termo Bauhaus pensen primeiro na banda inglesa de post-punk liderada por Peter Murphy.

Comezando a súa andaina como grupo no ano 1978, Bauhaus publicarían o seu primeiro single en agosto do ano seguinte, unha canción de máis de nove minutos, gravada nunha soa toma no estudio, titulada Bela Lugosi’s Dead. Un primeiro single para esta banda que tamén se converteu na primeira canción de todo un xénero, o rock gótico. Aínda que outras bandas que se adoitan relacionar con este estilo como The Cure ou Siouxsie and the Banshees lanzaran discos nese mesmo ano ou antes, o seu son aínda se atopaba enmarcado unicamente dentro do post-punk, sen incorporar aínda os elementos estéticos que definirían ao xénero do rock gótico.

O primeiro single desta banda converteuse na primeira canción de todo un xénero: o rock gótico

Bela Lugosi’s Dead pola contra conta co pack completo. A unha instrumentación misteriosa, sinistra e escura conformada por unha batería sinxela e sen pausa de David Haskins complementada perfectamente co baixo de David J e a expresiva guitarra de Daniel Ash, súmase a voz de Peter Murphy, cantando unha letra referida ao actor húngaro Bela Lugosi, coñecido por interpretar a Drácula na adaptación da novela homónima filmada en 1931, e falecido 23 anos antes da publicación deste single. A canción non entrou nas listas de vendas do Reino Unido pero serviu para comezar a dar a coñecer a banda. A día de hoxe conta con máis de dezaseis millóns de escoitas en YouTube.

O primeiro disco de longa duración de Bauhaus chegou co comezo da nova década. In The Flat Field foi publicado o tres de novembro de 1980 a través da discográfica 4AD. Neste novo traballo a estética do rock gótico mantíñase en todo momento, combinándose cun son moito máis agresivo, distorsionado e disonante. Arrancando co caos sonoro de Double Dare e pechando coa máis melódica Nerves, In The Flat Field ofrece a consolidación do son de Bauhaus, unha evolución do punk, máis escura, con especial mención para a carismática voz de Murphy.

O disco, que desta vez si logrou entrar nas listas de vendas aínda que cunha posición moi modesta, recibiu boas valoracións en publicacións independentes e fanzines, pero foi considerablemente ignorado e desprezado polos principais medios de crítica musical. A revista NME afirmou no seu momento que o álbum contaba con “nove xemidos carentes de significado e do interese máis superficial, un disco que merece todos os adxectivos condenatorios que, polo xeral, apuntan aos modernistas de rostro sombrío”.

In The Flat Field foi publicado o tres de novembro de 1980, recibiu boas valoracións en publicacións independentes e fanzines, pero foi ignorado e desprezado polos principais medios de crítica musical

No seu segundo álbum, titulado Mask (1981) e lanzado un ano despois, a banda explorou novos sons mediante instrumentacións máis variadas, nas que aparecían por vez primeira os sintetizadores ou as guitarras acústicas así como elementos que lembraban ao glam rock e mesmo ao funk. O single Kick in the Eye é o mellor exemplo deste novo son máis variado. A pesar de todo, a música da banda continuaba a ser completamente recoñecible, con cancións como Mask, que se atopan entre as pistas máis escuras de toda a discografía de Bauhaus.

Esta tendencia continuou nos seguintes discos, The Sky’s Gone Out (1982) e Burning from the Inside (1983). Cun son cada vez máis influenciado pola música de David Bowie, a banda chegou a gravar unha versión de Ziggy Stardust que gozou de bastante éxito. Con todo, Bauhaus decidiron separarse no ano 83. Unha semana antes da publicación do seu cuarto disco, David J pechou o concerto celebrado no Hammersmith Palais de Londres dicindo as palabras “rest in peace” antes de abandonar o escenario.

Por sorte, a día de hoxe xa sabemos que esta non sería a fin definitiva de Bauhaus. A banda volveu subir aos escenarios quince anos despois coa xira Resurrection. Os seus directos seguían a manter as súas marcas de indentidade, a enerxía e unha teatralidade perfectamente executada, sempre necesaria comandada pola carismática presenza de Peter Murphy no escenario, a súa impoñente voz e unha hixiene xestual brutal. A banda xuntouse de novo en 2005 cunha actuación no festival Coachella, que comezou con Murphy cantando pendurado boca a baixo dende o alto do escenario.

Esta nova reunión culminaría co lanzamento do último disco de Bauhaus, Go Away White, publicado o tres de marzo de 2008. Este último álbum, o primeiro da banda en 25 anos, está composto por un total de dez cancións gravadas en directo e nunha única toma. Go Away White cumpriu a función de poñer un punto e final definitivo á carreira de Bauhaus tras a súa curta vida nos anos oitenta e a posterior volta entre os mortos en 1998.

A día de hoxe o rock gótico é un xénero que se atopa en boa medida desorientado, resultando por momentos caricaturesco, con destacables excepcións como podería ser o caso de Chelsea Wolfe. Non obstante, a influencia de Bauhaus continúa a estar moi presente en bandas de xéneros moi diversos como poden ser Chvrches, quen lanzaron unha versión de Bela Lugosi’s Dead en 2014, canción que foi sampleada por Massive Attack para a súa pista Small Time Shot Away, e interpretada en directo por Nine Inch Nails e TV on the Radio acompañados polo propio Peter Murphy.

A influencia de Bauhaus continúa a estar moi presente en bandas de xéneros moi diversos como poden ser Chvrches ou Massive Attack

Este ano cúmprense catro décadas dende o nacemento de Bauhaus, e para celebralo, Murphy e David J atópanse realizando unha xira na que están a interpretar o primeiro álbum da banda de maneira íntegra, enchendo salas ao longo do mundo. Estes concertos están a ser a proba definitiva da importancia e o interese que Bauhaus segue a suscitar na actualidade, congregando cada noite a audiencias de idades moi diversas e gustos completamente diferentes.

Ademais, o pasado 23 de novembro publicouse o EP The Bela Session, que recolle as cinco pistas que a banda rexistrou nas sesións de gravacións das que saíu o clásico Bela Lugosi’s Dead, tres delas inéditas ata o de agora. Sen lugar ás dúbidas un lanzamento interesante que permite escoitar os primeiros pasos musicais de Bauhaus antes de converterse na banda de culto que son a día de hoxe.